Όταν η βασική διατροφή έχει καταστεί «στοίχημα» καθημερινό για δεκάδες χιλιάδες οικογένειες, και όταν ήδη 250.000 άνθρωποι σιτίζονται από φιλανθρωπικά ιδρύματα και εκκλησίες, είναι λογικό η εγχώρια αγορά συμπληρωμάτων διατροφής να καταγράφει φθίνουσα πορεία την τελευταία διετία (2011-2012), με αθροιστικές μειώσεις της τάξης του 18%.
Αναφερόμενη στην εξέλιξη και διάρθρωση της αγοράς συμπληρωμάτων διατροφής, η Διευθύντρια Οικονομικών – Κλαδικών Μελετών της ICAP Group, κ. Σταματίνα Παντελαίου, σημειώνει τα εξής:
«Οι συνολικές πωλήσεις συμπληρωμάτων διατροφής παρουσίασαν αξιόλογους ρυθμούς ανάπτυξης τα παλαιότερα έτη (πριν το 2009), ως αποτέλεσμα των έντονων ρυθμών που έχει αποκτήσει η σύγχρονη καθημερινότητα, καθώς και της αυξανόμενης τάσης των πολιτών για πιο υγιεινή διαβίωση και διατροφή. Η εν λόγω αγορά (συνολικές πωλήσεις σε τιμές χονδρικής), σαφώς επηρεασμένη από το εγχώριο οικονομικό περιβάλλον και τη συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος των καταναλωτών, καταγράφει φθίνουσα πορεία τα τελευταία έτη, σημειώνοντας πτώση 8% περίπου το 2011 σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Η πτωτική τάση συνεχίστηκε και το 2012, ο δε ρυθμός μείωσης εκτιμάται περίπου στο 10%.
Τα διατροφικά προϊόντα συμπλήρωσης της συνήθους δίαιτας εκτιμάται ότι κάλυψαν περίπου το 55% των συνολικών πωλήσεων, με κυριότερη ομάδα τις πολυβιταμίνες, ενώ τα προϊόντα ειδικής διατροφής για συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού απέσπασαν το 45% των συνολικών πωλήσεων. Το μεγαλύτερο μέρος των πωλήσεων αφορά εισαγόμενα προϊόντα. Οι εξαγωγές κυμαίνονται σε χαμηλά επίπεδα».
Η εικόνα του κλάδου σε αριθμούς
Από την ανάλυση του ομαδοποιημένου ισολογισμού ο οποίος συνετάχθη με βάση αντιπροσωπευτικό δείγμα 12 επιχειρήσεων παραγωγής ή/και εισαγωγής συμπληρωμάτων διατροφής προκύπτουν τα εξής: το σύνολο του ενεργητικού των εταιρειών του δείγματος μειώθηκε κατά 7,7% το 2011 σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Τα ίδια κεφάλαια παρουσίασαν αύξηση 21% την ίδια περίοδο, ενώ οι μεσομακροπρόθεσμες υποχρεώσεις περιορίστηκαν κατά 26% περίπου. Ομοίως, μείωση παρουσίασαν και οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις (κατά 23,9%).
Οι συνολικές πωλήσεις των 12 εταιρειών του δείγματος μειώθηκαν κατά 4,8% το 2011/10, ενώ το μικτό κέρδος υποχώρησε κατά 6,4%. Το συνολικό λειτουργικό αποτέλεσμα μειώθηκε κατά 5,8%, το δε τελικό καθαρό αποτέλεσμα (προ φόρου) των εταιρειών του δείγματος περιορίστηκε κατά 9% το 2011. Τέλος, τα κέρδη EBITDA σημείωσαν οριακή αύξηση.
Στην εγχώρια αγορά των συμπληρωμάτων διατροφής δραστηριοποιούνται αρκετές επιχειρήσεις, οι περισσότερες των οποίων ασχολούνται και με άλλες κατηγορίες προϊόντων πέραν των εξεταζόμενων, όπως των φαρμάκων και παραφαρμακευτικών προϊόντων, των καλλυντικών, των ειδών διατροφής, κλπ.
Ο αριθμός των παραγωγικών επιχειρήσεων είναι περιορισμένος, στις περισσότερες δε απ’ αυτές η παραγωγή και διάθεση συμπληρωμάτων διατροφής καλύπτει πολύ μικρό ποσοστό της συνολικής τους δραστηριότητας. Οι εισαγωγικές επιχειρήσεις είναι σαφώς περισσότερες σε αριθμό, αρκετές δε απ’ αυτές ασχολούνται, κατά κύριο λόγο, με την εισαγωγή και εμπορία ευρείας γκάμας συμπληρωμάτων διατροφής.
Ο ανταγωνισμός μεταξύ των επιχειρήσεων του εξεταζόμενου κλάδου είναι έντονος, λόγω της διάθεσης στην αγορά ευρείας γκάμας προϊόντων / εμπορικών σημάτων, αλλά και λόγω του περιορισμένου αριθμού «καναλιών διανομής». Οι επιχειρήσεις διαθέτουν τα προϊόντα τους στην αγορά μέσω φαρμακείων (κυρίως), καταστημάτων πώλησης βιολογικών – φυτικών προϊόντων, οργάνων και ειδών γυμναστικής κ.ά.