Κύριε διευθυντά,
Στην τελευταία του επιστολή (9-7-2011), ο κύριος Μάνος επικεντρώνεται στην 4η αξιολόγηση της τρόικας για το περιθώριο κέρδους των φαρμακοποιών, επιμένει στην επιχειρηματολογία του για το «σουηδικό σύστημα» και εγείρει ζήτημα για τις πηγές της ενημέρωσής μου, αφαιρώντας παράλληλα κάποια λεκτικά - επικοινωνιακά πυροτεχνήματα. Αναμφίβολα, λοιπόν, η συνέχιση της ανταλλαγής απόψεων και επιχειρημάτων συμβάλλει στην κατεύθυνση εκπλήρωσης ενός εκ των βασικών μας πολιτικών στόχων, δηλαδή του νοικοκυρέματος των δαπανών υγείας δίχως την αντίστοιχη μείωση της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών στους πολίτες, σε έναν τομέα πολιτικής που για πολλά χρόνια είχε αφεθεί στην τύχη του.
Κύριε Μάνο, ως υπουργός Υγείας, όπως και ως υπουργός Εργασίας, κρίνομαι καθημερινά για τις προσπάθειές μου να εφαρμόσουμε κρίσιμες πολιτικές που αποσκοπούν στη διάσωση της χώρας, εντός μάλιστα ενός πολύ στενού χρονικού και πολιτικού περιθωρίου. Γνωρίζω άριστα τις υποχρεώσεις της χώρας μας που απορρέουν από τη δανειακή της σύμβαση, όπως γνωρίζω πολύ καλά και το ότι για να ακολουθήσει η επανεκκίνηση της οικονομίας, πρέπει πρώτα να έχει προηγηθεί η περιστολή των μη παραγωγικών δαπανών. Συγκεκριμένα, στην αξιολόγηση που αναφερθήκατε: αρχικώς να σημειώσω ένα κομβικό λάθος στους υπολογισμούς σας, η μείωση κατά 4% στο περιθώριο κέρδους των φαρμακοποιών είναι υπολογισμένη στη λιανική τιμή. Η αναγωγή της σε ποσοστό επί της χονδρικής τιμής είναι περίπου 6%, δηλαδή το 35% γίνεται 29%. Επίσης, δεν λάβατε καθόλου υπόψη αυτό που ήδη σας έγραψα, ότι δηλαδή τα περισσότερα από τα φάρμακα που αναφέρετε στις επιστολές σας εντός των επομένων ημερών θα ενταχθούν σε εκείνα του νόμου 3816/2010 και θα έχουν 18% ποσοστό κέρδους φαρμακοποιού, δηλαδή 18% επί της νοσοκομειακής τιμής, η οποία και σημειωτέον είναι μικρότερη από τη χονδρική. Η σχετική ΚΥΑ υπουργών Υγείας και Εργασίας ετοιμάζεται από τις υπηρεσίες του υπουργείου Υγείας.
Oσον αφορά τώρα το «σουηδικό σύστημα», γνωρίζετε και εσείς ότι τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. σε τομείς που δεν αναπτύσσονται κοινές πολιτικές (όπως ο τομέας των φαρμάκων) παρουσιάζουν μεγάλες ή μικρές αποκλίσεις στη λειτουργία του κάθε τομέα δημόσιας πολιτικής ξεχωριστά. Για τον λόγο αυτό, ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές, που μπορούν να συμβάλουν στην ομογενοποίηση του κάθε τομέα, εάν αυτό κριθεί σκόπιμο. Η σύγκριση μιας χώρας με κάποια άλλη άλλοτε εξαρτάται από δείκτες που λένε την αλήθεια και άλλοτε από δείκτες που δύνανται να παραπλανήσουν, όχι, πάντως, σκοπίμως. Συγκεκριμένα για τα φαρμακεία στη Σουηδία: σε μία χώρα 9,4 εκατ. κατοίκων (κοντά, δηλαδή, σε εμάς), η κρατική ανώνυμος εταιρεία «Apoteket» διατηρούσε 946 σημεία αποκλειστικής λιανικής πώλησης φαρμάκων. Με άλλα λόγια, η λιανική πώληση των φαρμάκων αποτελούσε κρατικό μονοπώλιο. Με τη μεταρρύθμιση του 2009, που ως σκοπό της είχε την ιδιωτικοποίηση του χώρου, από τα 946 φαρμακεία πωλήθηκαν τα 616 σε εταιρείες φαρμακείων και όχι σε μεμονωμένους ιδιώτες φαρμακοποιούς, όπως είναι η πλειοψηφία των φαρμακείων στην Ελλάδα. Εξάλλου, ένα φαρμακείο δυναμικότητας δεκαπλάσιας ενός ελληνικού φαρμακείου μάλλον θα ήταν αδύνατο να το διαχειριστεί ένας φαρμακοποιός κατά τα δικά μας πρότυπα. Στο σημείο αυτό, πρέπει να αναφερθεί και το γεγονός ότι στη Σουηδία η αναλογία φαρμακείου προς κατοίκους είναι περίπου 1/10.000, ενώ στην Ελλάδα η αντίστοιχη αναλογία είναι 1/1.000. Το περιθώριο δε κέρδους του φαρμακοποιού πράγματι υπολογίζεται από ένα σταθερό ποσό συν ένα μικρό ποσοστό επί της χονδρικής τιμής του φαρμάκου σε κλιμακωτή βάση. Σύμφωνα, όμως, με την έκθεση για τα συστήματα υγείας της Επιτροπής για το 2011, το μέσο ποσοστό κέρδους του φαρμακοποιού στη λιανική τιμή του φαρμάκου στη Σουηδία είναι περίπου 20%, όσο περίπου και το αντίστοιχο στην Ελλάδα. Καταλήγοντας, θα ήθελα να πω ότι η μελέτη των διαφορετικών συστημάτων είναι πάντα εξαιρετικά χρήσιμη, ιδιαίτερα, όμως, όταν αυτά προσιδιάζουν στο δικό μας σύστημα, διότι σύμφωνα με τα νούμερα της Σουηδίας για τον αριθμό των φαρμακείων στην Ελλάδα θα έπρεπε περίπου 9.000 φαρμακεία να έκλειναν, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Θυμίζω, μάλιστα, ότι τους αριθμούς αυτούς τους βρήκα στο υπουργείο και δεν τους δημιούργησα.
Επιπλέον, σχετικά με τις πηγές της ενημέρωσής μου για το «σουηδικό σύστημα», θα ήθελα με καλή πίστη να δεχθείτε τις δημοσιευμένες μελέτες επίσημων ιστοσελίδων οργανισμών που ασχολούνται με τη μελέτη των συστημάτων υγείας, όπως των Pharma-ceutical Price & Reimbursement Information - OEBIG, Observatory of Health Systems - L.S.E., OECD, ISPOR.ORG., τις οποίες και αναφέρω για την καλύτερη ενημέρωση των επιμελών, όπως συμφωνήσαμε, άλλωστε, αναγνωστών της «Καθημερινής». Κύριε Μάνο, κλείνω, λέγοντας ότι δεν θα επανέλθω σε ένα θέμα που συζητήθηκε επαρκώς και σίγουρα κατέστησε περισσότερο ενήμερους και εμάς, αλλά και τους αναγνώστες.
Ανδρεας Λοβερδος - Υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης