«Σε θέματα τακτικής ή στρατηγικής δεν είμαστε μόνοι. Υπάρχουν κι άλλοι παίκτες που προσπαθούν και εκείνοι με τα μέσα που διαθέτουν να μεγιστοποιήσουν τα οφέλη τους. Αν η δική τους συμπεριφορά επηρεάζει τη δική μας και αντιστρόφως,τότε έχουμε όχι απλώς πρόβλημα τακτικής ή στρατηγικής αλλά στρατηγικό παίγνιο.» (Χρύσανθος Λαζαρίδης – «Αναζητώντας στρατηγική στην εξωτερική μας πολιτική»1997. Ο κ.Λαζαρίδης είναι βουλευτής Επικρατείας ΝΔ)
«Όλος ο πόλεμος στηρίζεται στην εξαπάτηση ( Σουν Τζου γενικοί αφορισμοί «Η τέχνη του πολέμου»)…Ιδίως όταν το παιχνίδι είναι ή φαίνεται να είναι στημένο (σχόλιο δικό μου)
Με την έλευση του 2014 οι δόσεις τελειώνουν και για να ανανεωθεί ή να υπάρξει νέα δανειακή σύμβαση η χώρα πρέπει να «τάξει» νέο Μνημόνιο. Υπήρξε μια ευρύτερη αλλαγή οικοπέδων σε διεθνές επίπεδο κι έτσι υπάρχουν σκέψεις στροφής της Κυβέρνησης από το γερμανικό εναγκαλισμό στον αμερικάνικο φιλελευθερισμό με προσπάθεια εξασφάλισης δανείου τύπου σχεδίου Μarschall,με ό,τι αυτό σημαίνει σε ανταλλάγματα.
Το πρώτο κράκ εντός της τρόϊκας παρατηρήθηκε τον Απρίλιο 2013 με αφορμή τα ΜΥΣΥΦΑ. Η απελευθέρωση ήταν και είναι απαίτηση του ΔΝΤ. Υπήρξε αντίδραση της Commission με πρόσχημα την ασφάλεια των φαρμάκων και τη μελέτη της “ Good governance of the non prescribing medicines”. Στο κενό που δημιουργήθηκ, βρέθηκε σφήνα η κοινή πίεση EOΦ και ΠΦΣ ότι τα ΜΥΣΥΦΑ υπόκεινται σε κανονιστικό πλαίσιο – regulation και άρα η όποια θεώρηση πωλήσεών τους εκτός φαρμακείου αφορά ουσίες εκτός regulation ΕΟΦ . Επικράτησε η διαιτησία του ΥΥΚΑ και τελικά στο Μνημόνιο αναφέρονται τα «ΜΥΣΥΦΑ (π.χ. κάποιες βιταμίνες)». Η δράση αυτή παραπέμφθηκε για μέτα το Σεπτέμβριο.
Το δεύτερο σημαντικότερο κράκ έγινε μέτα την διεθνή πίεση του ΠΦΣ και την κατακραυγή από τα media για τις ελλείψεις φαρμάκων (Ευροκοινοβούλιο , SKYTV ,BBC world, Times ,Guardian ,New York Times κ.α.) και τα ανθρωπιστικά φαινόμενα στο χώρο της υγείας στην Ελλάδα όπου οι άνθρωποι της τροϊκας έδειχναν ο ένας τον άλλο απεκδυόμενοι την ευθύνη για τα αποτελέσματα της ασκούμενης πολιτικής. Και φυσικά στο τέλος υπήρξε καταλυτική η άνωθεν εντολή με εκφραστή την Task Force «Πάτε τους μέχρι εκεί που αντέχουν κι αυτό είναι μετρήσιμο για εμάς». Ερώτημα : Αν είναι έτσι τα πράγματα και είμαστε σε αναμονή των Αμερικάνων (εκ νέου) τότε γιατί τόσο σφίξιμο και πώς θα γίνει η εφαρμόγη του φιλελευθερισμού τους και της αντίληψης επιχειρηματικότητας που έχουν με την Γερμανική ολοκληρωτικού τύπου μεταρρύθμιση. Απάντηση απλή: Οι διαρθρωτικές αλλαγές είναι αναγκαίες για να παίξουν οι Αμερικάνικες ασφαλιστικές εταιρείες, οι γενοσημάδες , οι Biosimilars producers , οι Wallgreen Capital , οι Ventures saling κ.λ.π.
Καθόλου περίεργο που η ΑphΑ (American Pharmaceutical Association) προσκάλεσε το PGEU και λίγους Ευρωπαϊκούς ΦΣ (στην πρωτοκαθεδρία ο ΠΦΣ ) στην Washington στο τέλος του Σεπτέμβρίου 2013 με θέμα την αποκλειστικότητα των φαρμακευτικών υπηρεσιών στον φαρμακοποιό.
Η νέα οδηγία για τα επαγγελματικά προσόντα θα ψηφιστεί μέσα στον Οκτώβριο και φαίνεται να δίνει στους φαρμακοποιούς αυτή την αποκλειστικότητα.
Σημείο αιχμής βεβαίως είναι τα ΜΥΣΥΦΑ. Καταλαβαίνετε τι σημαίνει φάρμακα χωρίς φαρμακευτικές ενσωματωμένες υπηρεσίες. Χωρίς φαρμακοποιό.
Εν τω μεταξύ ανακοινώθηκε η έκθεση των ελεγκτών της τροϊκας και η αναθεώρηση του Μνημονίου. Λέγεται ότι ήδη γράφονται οι γραμμές του νέου Μνημονίου που αφορούν την υγεία με 11 δράσεις παρακαλώ και το βασικό αιτιολογικό ότι από το 3,8 δις συνολικού ελλείματος της χώρας για το 2014 το 1,5 δις θα ανήκει στον τομέα της υγείας. Συμπίπτει με την τρύπα του ΕΟΠΥΥ που αδυνατεί να καλύψει το Υπ.Υγείας και η ιδιαίτερα στρεβλωμένη επιχορήγηση του κράτους .
Τώρα τα πράγματα στα επαγγέλματα υγείας φαίνεται να είναι σ’ένα οριστικό καθορισμό διαρθρωτικών αλλαγών που θα έχουν θεσμική συνέχεια με ότι αυτό σημαίνει για τον εφησυχασμό του προστατευτισμού στους επαγγελματιές υγείας.
Στις 5/9 οι ελεγκτές θα είναι στο Υπ.Υγείας. θα απαιτήσουν μια συνολική πρόταση για τη φαρμακευτική πολιτική σύμφωνη με την τελευταία αναθεώρηση του Μνημονίου. Στο ΥΥΚΑ εργάζεται πυρετωδώς ήδη μια τεχνική επιτροπή από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς της φαρμακευτικής περίθαλψης και μέχρι τέλος Αυγούστου πρέπει να έχει ολοκληρωμένη πρόταση. Τον ΠΦΣ εκπροσωπεί ο πρόεδρος Κ.Θεοδοσιάδης και ο Θ.Παπαθανάσης. Το ΥΥΚΑ πλαισιώνεται από τους Κ.Σουλιώτη και Μανιαδάκη. Όλη η φαρμακευτική αγορά οφείλει να προσαρμοσθεί πάνω σε συγκεκριμένους καθαρούς κανόνες λειτουργίας που θα δημιουργούν άριστη διαχείριση του κλειστού προυπολογισμού για την υγεία. Ίσως οι πιο δύσπιστοι καταλαβαίνετε γιατί η ύψιστη πολιτική αντίθεση είναι και πρέπει να είναι η σύνδεση της δαπάνης με το ΑΕΠ. Όσο αυτός ο όρος του Μνημονίου παραμένει, όσο καθαρούς κανόνες κι αν θέσουν η εύρυθμη λειτουργία της φαρμακευτικής αγοράς δε θα επιτευχθεί γιατί ο κάθε έταιρος της προσπαθεί να κανιβαλίσει τον άλλον για να επιβιώσει μέσα στον κλειστό προυπολογισμό. Οι σοφολογιότατοι της υγείας καλοβλέπουν και την αύξηση της συμμετοχής των πολιτών αλλά είναι γνωστό ότι οι άνθρωποι αυτοί δεν έχουν σχέση με τη ζωή έξω από τα γραφεία τους. Με άλλα λόγια αν η δαπάνη πέσει κάτω από το 2,37 δις μιλαμε καθαρά για ανθρωπιστική κρίση στην υγεία που σε συνδιασμό με την ανεργία δημιουργεί εκρηκτικό κοινωνικό μίγμα σαρωτικό σε κάθε προσπάθεια εγκαθιδρύσεως πνεύματος επιχειρηματικότητας.
Από την άλλη μεριά για ποιους βαθμούς ελευθεριών στα φαμρκεία να μιλήσουμε όταν ο νόμος πια (άρθρο Πολυνόμου) υποχρεώνει τα φαρμακεία – ιδιωτικές επιχειρήσεις να πληρώνουν την ΚΜΕΣ και τη σύμβαση της με την Εταιρεία Unisystem(κρατικός τομέας) και αφήνει «ανοιχτά» τα δεδομένα των φαρμακείων που τους πληρώνουν. Αν αυτό δεν είναι αντίθετο με τις αλλαγές και τον Ευρωπαϊκό φιλελευθερισμό ,τι άλλο είναι. Πιο κάτω στην ίδια ενότητα βρίσκονται τα ηλεκτρονικά φαρμακεία.
Δυστυχώς ακόμη και μέλη του Δ.Σ. ΠΦΣ ελπίζω όχι εμβόλιμα συγχέουν την έννοια του ηλεκτρονικού καταστήματος (e-shop) με εκείνη της εξ αποστάσεως πώληση από το φαρμακείο και την έννοια του ηλεκτρονικού φαρμακείου(e-pharmacy). Πρώτα οι ορισμοί:
α) Ηλεκτρονικό κατάστημα είναι οποιαδήποτε οντότητα χρησιμοποιεί το διαδίκτυο για διάφορες εμπορικές συναλλαγές και πωλήσεις αγαθών γενικώς απλά υποκείμενη στις διατάξεις των νόμιμων ηλεκτρονικών ελέγχων κοινών για όλες τις χώρες της Ε.Ε.
β) Τα φαρμακεία που κάνουν πωλήσεις εξ αποστάσεως είναι κανονικά φαρμακεία υποκείμενα στις διατάξεις της φαρμακευτικής νομοθεσίας και δεοντολογίας για τα οποία επιτρέπεται αυτή η λειτουργία μόνο για είδη φαρμακείου που δεν συνταγογραφούνται.
γ) Τα ηλεκτρονικά φαρμακεία είναι οντότητες απόλυτα θεσμοθετημένεςκαι οριοθετημένες με συγκεκριμένες προδιαγραφές ασφάλειας που αποτυπώνονται στην αναγνώριση του σήματος και της ηλεκτρονικής υπογραφής γιατρού , ασθενούς ,φαρμακοποιού. Αυτές οι απλές λέξεις υποκρύπτουν υψηλότατο κόστος λειτουργίας. Τα φαρμακεία αυτά είναι ακόμη πολύ λίγα και αραιής κατανομής. Ξεκίνησαν από τη Μ.Βρετανία και υπόκεινται σε αυστηρότατους ελέγχους (ηλεκτρονικούς) αφού έχουν το δικαίωμα να εκτελούν ηλεκτρονικές συνταγές συνταγογραφούμενων φαρμάκων.
Τον Απρίλιο του 2013 το Εθνικό Δίκαιο ενσωμάτωσε σε μια ενιαία νομοθεσία δύο οδηγίες. Αυτήν που αφορά την αυθεντικότητα των φαρμάκων και αυτήν που αφορά την Φαρμακοεπαγρύπνηση. Εκεί λοιπόν φαίνεται καθαρά ότι επιτρέπεται η εξ αποστάσεως πώληση φαρμακευτικών προϊόντων που δεν συνταγογραφούνται με τη χρήση διαδικτύου από ήδη υπάρχοντα φαρμακεία. Απαιτείται προηγουμένως η έκδοση ΚΥΑ που απλά θα ορίζει το logο πιστοποιήσης του φαρμακείου.
Η οδηγία έρχεται να καλύψει ένα νομικό κενό, που δημιούργησαν οι νέες τεχνολογίες, και την νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου (υπόθεση Doc Morris). Αυτό όμως σημαίνει ότι όλες οι πικραμένες από το φαρμακείο τους ψυχές που βρήκανε τον τρόπο να πουλάνε ηλεκτρονικά ότι δε φεύγει από το φαρμακείο τους – εξ ού και οι εκπτώσεις χωρίς λογική – είναι ΠΑΡΑΝΟΜΕΣ. Μέχρι την πλήρη ισχύ του νόμου , μέχρι την με απόλυτη ακρίβεια πιστοποίηση της λειτουργίας τους με συγκεκριμένες προδιαγραφές της εξ αποστάσεως πώλησης είναι ΠΑΡΑΝΟΜΟΙ.
Αυθαίρετα ερμήνευσαν ότι μπορεί να πωλούν ό,τι δεν συνταγογραφείται (όχι ό,τι δεν αποζημειώνεται, ό,τι δε συνταγογραφείται) και ακόμα στην Ελλάδα επισήμως τουλάχιστον ό,τι έχει κουπόνι συνταγογραφείται.
Επιπλέον οι ίδιες πικραμένες από την αναδουλειά και την ραγδαία πτώση της αγοραστικής δύναμης του κόσμου νόμισαν πως είναι η χρυσή ευκαιρία της προσωπικής προβολής και διαφήμισης των εκπτωτικών καρτών. Ποίων ειδών άραγε? Πού σταματάει η γκάμα ειδών που υπόκεινται σε έκπτωση? Οι ίδιοι αυτοί βάλουν με αυτήν την λειτουργία τους κατά του συμβατικού τους φαρμακείου το οποίο οφείλει ένας ΠΦΣ να υπερασπίζεται έως θανάτου για να έχουν βάση οι ηλεκτρονικές πωλήσεις. Αφού όλη η φαρμακευτική αγορά είναι γεμάτη στρεβλώσεις πως δε θα ήταν τα φαρμακεία. Μαζί και οι χαζοί που τοποθέτησαν αυτόματους πωλητές μέσα – προς τα έξω στα φαρμακεία τους. Όμως ο λόγος στην επιχειρηματικότητα.
Εν αρχή ήν το logo των φαρμακείων. Αυτό έπρεπε να διακρίνει τα φαρμακεία από τα παραφαρμακεία. Υπάρχουν κι άλλοι που γνωρίζουν καλύτερα την τέχνη της εξ αποστάσεως πώλησης. Δόθηκε μεγάλη μάχη από τον ΠΦΣ σε επίπεδο Commission και κερδήθηκε. Τώρα το ΥΥΚΑ ,επαναλαμβάνω, απλά περιμένει το ΟΚ των Βρυξελλών για την εφαρμογή. Το logo το χορηγεί η Αρχή που αναγνωρίζει την ηλεκτρονική υπογραφή του φαρμακοποιού κι αυτή πρέπει να είναι ο ΠΦΣ και τα μέλη του οι Φ.Σ. τα πιστοποιούντα κέντρα. Κέντρα ελέγχοντα την ορθή λειτουργία και την τήρηση των προδιαγραφών που απαιτούνται για την συνέχιση της αναγνωρισιμότηας του logo. Ο ΠΦΣ και οι Φ.Σ. είναι πάντα φύλακες και τοποτηρητές της νομιμότητας.
Δυστυχώς όμως κανένας Φ.Σ. δεν κινήθηκε σε βάρος κάποιου «ηλεκτρονικού φαρμακοποιού», (ποιος το ξέρει) ηλεκτρονικού(?) φαρμακείου έστω και με νομικό ερώτημα για τον τρόπο λειτουργίαςτου κι έτσι σήμερα όλοι αυτοί νομίζουν ότι δημιούργησαν κατασταση που έρχεται να νομιμοποιηθεί.
Λέει ο Μακρυγιάννης ότι στον Φ.Σ. Λάρισας ,όπου είναι πρόεδρος, το 38% των πωλήσεων μη συνταγογραφούμενων ειδών γίνεται εξ αποστάσεως από φαρμακεία του νομού. Στις προεκτάσεις του προβλήματος που οι ίδιοι δημιουργούν είναι και το ιδιοκτησιακό καθεστώς αλλά δε φαίνεται ακόμη. Η αναγνώριση της ηλεκτρονικής υπογραφής καθυστερεί γιατί το Υπ.Μεταρρύθμισης έχει τώρα να ασχοληθεί με την κινητικότητα των δημοσίων υπαλλήλων. Μόνο που το Μνημόνιο το εντάσσει σε δράσεις που έπρεπε να έχουν ολοκληρωθεί τον Ιούλιο του 2013!
Επιχειρηματικότητα χωρίς συγκεκριμένους καθαρούς κανόνες αγοράς δεν υπάρχει. Δεν μπορεί να εκμεταλεύεται ένας τον προστατευτισμό του φαρμακειού για να γίνει «επιχειρηματικό όν» στο διαδίκτυο.
Οι προδιαγραφές που επισύρει η αναγνωρισιμότητα της εξ αποστάσεως πώλησης είναι πολύ σοβαρές και κοστοβόρες π.χ. πώς στέλνεις μια καλλυντική κρέμα φαρμακείου με 40ο C θερμοκρασία? Ποιος πιστοποιημένος φαρμακοποιός είναι πίσω από την on-line πώληση και ποιες ώρες? Απόδειξη κόβεται? Παραστατικά προμηθειών, αποθήκης , εισροές – εκροές ,φορολογική παρακολούθηση ,αρτιότητα συνθηκών συντήρησης ?
Μην βιάζεσθε να δώσετε εύκολες απαντήσεις καθοδηγούμενοι από την καθημερινή πρακτική στο φαρμακείο ,γιατί στην εξ αποστάσεως «στραβή» κίνηση κινδυνεύεται να χάσετε την άδειά σας. Χωριστά που έλεγχος της πιστοποίησης σημαίνει ότι τη «στραβή» την βλέπουν αμέσως. Στην αναμενόμενη υπουργική απόφαση ο ΠΦΣ επεξεργάζεται ένα σύστημα προδιαγραφών που προσομοιάζει στο Γαλλικό μοντέλο και στηρίζεται σε γνωμοδότηση εισήγηση του καθηγητή Νομικής Αθηνών κ.Βλαχόπουλου.
Επειδή μιλάμε για τις τεχνολογίες που πια μας βλέπουν see through να πούμε ότι τα δεδομένα που παράγει το φαρμακείο ανήκουν στον φαρμακοποιό και σήμερα είναι διάχυτα ,αιωρούμενα ,υποκλέπτονται η παραχωρούνται σε μικρό ποσοστό δωρεάν στο μονοπώλιο IMS. Δεν αντιλαμβάνεται κανείς την αξία τους ιδίως όταν υπάρξει επεξεργασία των λεγόμενων μεταδεδομένων. Δεν απαίτησε κανείς κέρδος απ’ο τη διαχείρησή τους. Ποιος θα ελέγχει και πώς την ΗΔΙΚΑ, τον ΕΟΠΥΥ ή την ΚΜΕΣ αν προβαίνουν σε τέτοιες κερδοφόρες ενέργειες? Πολύ σύντομα θα επανέλθουμε στο θέμα αυτό αφού πρόθεση του ΠΦΣ είναι η δημιουργία τμήματος Φαρμακοοικονομίας ,Βιοανάλυσης ,στατιστικής της Υγείας και μελετών της φαρμακευτικής αγοράς και των κοινωνικών συμπεριφορών απέναντι στα φάρμακα αλλά και φαινομένων κοινωνικής ψυχολογίας που αφορούν το χώρο μας και το ευρύτερο οικονομικό περιβάλλον. Επιχειρηματικότητα χωρίς ακριβή αποτύπωση γεγονότων ,ορθών προβλέψεων ,ερευνών αγοράς κ.λ.π. δεν γίνεται. Επιπλέον στις αρχές 2014 αναμένονται οι εκτελεστικές πράξεις της ίδιας οδηγίας όπου τίθεται σοβαρός κίνδυνος τα εθνικά data να γίνουν open σε ροή απευθείας προς τις Βρυξέλλες.
Η αναφορά στη διαρκή άσκηση στρατηγικής είναι αναγκαία αφού είναι ραγδαίες οι μετακινήσεις και ανακατανομές κεφαλαίων στην φαρμακευτική αγορά. Αν όμως πραγματικά ήθελαν και οι μικροί να είναι παίκτες ,τα πράγματα ρευστότητας θα έπρεπε να είναι και για αυτούς κι όχι προς όφελος των τραπεζών.
Δάνεια με περίοδο χάριτος και μετά με περίοδο χωρίς επιτόκιο όπως δίνονταν στους Ρωσσοπόντιους δε μας δίνονται. Τελικά οι τράπεζες με τα Ευρωπαϊκά λεφτά ΕΣΠΑ βοηθάνε εμάς ή εμείς με την δόση που τραβιέται υποχρεωτικά από τους λογαριασμούς μας του ΕΟΠΥΥ και το ήμισυ επιτόκιο από την πρώτη μέρα βοηθάμε τις τράπεζες. Και αυτό το λένε επιχειρηματικότητα επί ίσοις όροις?
Για να αντιληφθείτε πόσο σκληρό και εναντίον μας είναι το επιχειρηματικό περιβάλλον σας θυμίζω ότι τα φαρμακεία είχαν καταρχήν εξαιρεθεί από τα προγράμματα ΕΣΠΑ για την ενίσχυση της ρευστότητας κι έτσι έστω κι αυτή η «προσφορά» ρευστότητας θεωρείται επιτυχία του ΠΦΣ. Αφού σ ένα άλλο επίπεδο ούτε ο ίδιος ο πρωθυπουργός μπορεί αποτελεσματικά να πείσει τους ευεργετηθέντες τραπεζίτες να κινηθούν ανάλογα. Θα συνεχίσουμε.
Δημήτριος Καραγεωργίου