Ένα παγκόσμιο πρωτοποριακό ερευνητικό πρόγραμμα για την δυνατότητα διακοπής της θεραπείας για τους ασθενείς που πάσχουν από χρόνια μυελογενή λευχαιμία που ονομάζεται «Path to Cure», θα αρχίσει να εφαρμόζεται σύντομα στην Ελλάδα, δίνοντας ελπίδα σε 30 Έλληνες ασθενείς που θα συμμετάσχουν στην έρευνα.
Το πρόγραμμα «Path to Cure» διεξάγεται με την πρωτοβουλία του τμήματος ογκολογίας της Novartis, το οποίο θα συμπεριλάβει περισσότερους από 2.500 ασθενείς. Σύμφωνα με τις τρέχουσες εκτιμήσεις των ερευνητών, με το τέλος του προγράμματος 1.000 περίπου ασθενείς θα διακόψουν τη σχετική αγωγή και θα ζήσουν χωρίς τη θεραπεία. Η Ελλάδα θα συμμετάσχει στην έρευνα με 15 κέντρα διεξαγωγής των σχετικών μελετών, τα οποία θα εντάξουν συνολικά περίπου 30 ασθενείς. Η ενεργοποίηση του πρώτου εξ αυτών είναι ήδη γεγονός από τον περασμένο Ιούνιο, ενώ η διαδικασία επιλογής των ασθενών θα εντατικοποιηθεί εντός του τρέχοντος μηνός (Σεπτέμβριος 2013).
Η επιτυχία της έρευνας κρύβεται πίσω από ένα σημαντικό δείκτη παρακολούθησης της πορείας της νόσου, που είναι η μέτρηση σε μοριακό επίπεδο (PCR) των μεταγράφων bcr-abl (τα μόρια-εκμαγεία που καθοδηγούν τη σύνθεση της τυροσινικής κινάσης Bcr-Abl, δηλαδή του ελαττωματικού ενζύμου που αποτελεί το βασικό αίτιο της νόσου). Κατόπιν κατάλληλης θεραπευτικής αγωγής, τα μετάγραφα αυτά (που μετρούνται στο αίμα των ασθενών) μπορούν να μειωθούν σε μη ανιχνεύσιμα επίπεδα! Σύμφωνα με υπάρχουσες μελέτες τουλάχιστον 40% των ασθενών αυτών θα μπορέσουν να ζήσουν χωρίς νόσο και χωρίς θεραπεία! Μελέτες διεξάγονται τώρα με τη χορήγηση του σκευάσματος nilotinib, το οποίο, σύμφωνα με τα δεδομένα επιτυγχάνει βαθύτερη μοριακή ανταπόκριση (σε σύγκριση με την καθιερωμένη θεραπεία, το imatinib). Όσο βαθύτερη είναι η μοριακή ανταπόκριση της νόσου, τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες επιτυχούς διακοπής της λαμβανόμενης αγωγής. Στις μελέτες αυτές η μοριακή ανταπόκριση θα πρέπει να δείξει μία μείωση 4.5 λογαρίθμων από την αρχική τιμή (στη Διεθνή Κλίμακα μέτρησης, I.S.), έτσι ώστε να μπορέσει ο ασθενής να προχωρήσει σε διακοπή της θεραπείας με μεγάλες πιθανότητες επιτυχίας. Οι μελέτες αυτές θα μπορέσουν να θέσουν τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες για διακοπή θεραπείας στους ασθενείς με χρόνια μυελογενή λευχαιμία. Σημειώνεται ότι μέχρι στιγμής οι παγκόσμιες οδηγίες συνιστούν καθημερινή αγωγή δια βίου με στοχευμένες θεραπείες. Η διακοπή της θεραπείας είναι ακόμα σε ερευνητικό στάδιο και θα πρέπει να επιχειρείται αυστηρά και μόνο στο πλαίσιο συγκεκριμένων κλινικών μελετών.
Σε συνέντευξη τύπου που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 19 Σεπτεμβρίου από το Σύλλογο Καρκινοπαθών Εθελοντών Φίλων Ιατρών (Κ.Ε.Φ.Ι.), ο κ. Π. Παναγιωτίδης, Αιματολόγος – Αναπληρωτής Καθηγητής ΕΚΠΑ – 1η Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών Λαϊκό, ανακοίνωσε την έναρξη στην Ελλάδα του πρωτοποριακού ερευνητικού προγράμματος «Path to Cure» (Δρόμος προς τη Θεραπεία) για ασθενείς με Χρόνια Μυελογενή Λευχαιμία (ΧΜΛ). Το πρόγραμμα που θα πραγματοποιηθεί ταυτόχρονα σε 40 χώρες ανά τον κόσμο στοχεύει στην «ύφεση της νόσου κατόπιν διακοπής της θεραπείας» (treatment-free remission).
Η κα Ζωή Γραμματόγλου, Πρόεδρος του Κ.Ε.Φ.Ι, χαιρέτισε την προσπάθεια κι ανακοίνωσε την υλοποίηση εκστρατείας ενημέρωσης για τη ΧΜΛ, με αφετηρία τη διεξαγωγή συμβολικού περιπάτου στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας, αναφέροντας ενδεικτικά «η εξέλιξη για την πορεία των ασθενών με ΧΜΛ δίνει την ελπίδα στους ασθενείς με άλλες μορφές καρκίνου υπό μακροχρόνια αγωγή, να μπορέσουν να συνεχίσουν τη ζωή τους χωρίς φάρμακα».
Ο κ. Π. Παναγιωτίδης, σχετικά με την πραγματοποίηση του προγράμματος είπε: «η χρόνια μυελογενής λευχαιμία είναι ένα νεοπλασματικό νόσημα του αίματος, που παλαιότερα ήταν πρακτικά ανίατο και θανατηφόρο για την πλειοψηφία των ασθενών. Από το 2001 η πρωτοπόρος θεραπεία με τον ειδικό αναστολέα τυροσινικής κινάσης imatinb, εξασφάλισε καλή ποιότητα ζωής και επιβίωση για το 90% των ασθενών. Σήμερα υπάρχουν νεώτεροι αναστολείς για την θεραπεία της ΧΜΛ με γρηγορότερη και αποτελεσματικότερη δράση. Το μεγάλο στοίχημα στη νόσο αυτή, είναι να μπορέσουν οι ασθενείς, μετά από κάποια χρόνια καθημερινής αγωγής με τα ειδικά αυτά φάρμακα, να διακόψουν τη θεραπεία τους, χωρίς να επανεμφανισθεί η νόσος».
Επιπλέον του προγράμματος «Path to Cure», η Ελλάδα ήδη μετέχει σε μεγάλη πανευρωπαϊκή μελέτη διακοπής χορήγησης θεραπείας σε ασθενείς με χρόνια μυελογενή λευχαιμία που έχουν επιτύχει άριστη ανταπόκριση μετά από μακροχρόνια χρήση αναστολέων τυροσινικής κινάσης. Η μελέτη, γνωστή ως EURO- SKI (EUROpean Stop Kinase Inhibitors), θα περιλάβει 500 ασθενείς και πραγματοποιείται από το Ευρωπαϊκό Δίκτυο για τη Λευχαιμία (European Leukemia Net, ELN). Στην Ελλάδα πραγματοποιείται υπό την εποπτεία της Ελληνικής Αιματολογικής Εταιρείας και 31 ασθενείς με ΧΜΛ που πληρούσαν τα κριτήρια, έχουν ήδη ενταχθεί στην μελέτη αυτή. Τα πρώτα αποτελέσματα αναμένονται να ανακοινωθούν το επόμενο έτος.
Στην συνέντευξη συμμετείχε και η ασθενής με ΧΜΛ, κα Άννα Γιατρομανωλάκη, η οποία τόνισε ότι «η συμμετοχή μου σε αυτό το πρόγραμμα μου έχει δώσει νέες ελπίδες και δύναμη να προχωρήσω, νέες προοπτικές για ένα καλύτερο αύριο».
Από Χριστίνα Χατζηπαλαμουτζή
ygeia360