Της Δήμητρας Καδδά
Η αγορά εκλιπαρεί για ρευστότητα, αλλά πέρα από τις «κάνουλες» των τραπεζών που αδυνατούν ακόμη να ανοίξουν, λόγω της κρίσης, βρίσκεται και πλήρη εξέλιξη και μία άλλη «πληγή». Ο λόγος για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές κράτους προς ιδιώτες αξίας 8 δισ. ευρώ περίπου, οι οποίες είχαν δημιουργηθεί στο παρελθόν, γιγαντώθηκαν το 2012 με την αναβολή των δόσεων του μνημονίου και υπήρχε δέσμευση -και λεφτά από το δάνειο- για να πληρωθούν, το ταχύτερο δυνατό, εντός του 2013, ώστε να τονωθεί η αγορά αλλά και οι ιδιώτες στους οποίους το κράτος όφειλε χρήματα, πολλές φορές επί σειρά ετών.
Το σχέδιο έχει εξαγγελθεί από τον προηγούμενο Νοέμβριο και οι πληρωμές ξεκίνησαν από το ΓΛΚ στο τέλος του Δεκεμβρίου του 2012, όταν άρχισαν να φτάνουν -μετά την συμφωνία με τους δανειστές- οι πρώτες δόσεις σε «κομμάτια».
Έχουν θεσπιστεί μία σειρά από δημοσιονομικές δικλείδες ασφαλείας: αίτημα πληρωμής από τα συναρμόδια υπουργεία-φορείς, έλεγχος του αιτήματος με βάση τους δημοσιονομικούς κανόνες (π.χ. ελέγχεται αν ο φορέας έχει μητρώο δεσμεύσεων και δεν παράγει νέα γενιά χρεών) και μετά πληρωμή του ποσού προς το υπουργείο-φορέα που θα το διαθέσει στον ιδιώτη.
Σύμφωνα με πληροφορίες από πηγές του οικονομικού επιτελείου στο τέλος Αυγούστου, δηλαδή εννιά μήνες τουλάχιστο μετά την έναρξη της διαδικασίας, υπάρχουν υπουργεία που αναβάλλουν αιτήματα πληρωμών χρεών ύψους 2,5 δισ. ευρώ. Τα στοιχεία δείχνουν ότι από τα 8 δισ. ευρώ παλαιών οφειλών του κράτους υπάρχουν αιτήματα 5,5 δισ. ευρώ και έχουν πληρωθεί μετά από έλεγχο τα 4,5 δισ. ευρώ...
Σύμφωνα με στελέχη του οικονομικού επιτελείου οι αιτίες κατάστασης αυτής είναι πολλές. Για παράδειγμα, όπως αναφέρουν αρμόδια στελέχη:
- Πολλοί Δήμοι επιλέγουν να πληρώσουν από τον φετινό προϋπολογισμό τα χρέη για να αποφύγουν την παρακράτηση οφειλόμενων πόρων.
- Σε πολλές περιπτώσεις αναζητούνται οι ιδιώτες και τα στοιχεία των συμβάσεων
- Σε άλλες περιπτώσεις δεν υπάρχουν ακόμη μητρώα δεσμεύσεων και γενικότερα οι προϋποθέσεις δημοσιονομικής πειθαρχίας για να προχωρήσει η διαδικασία.
Έτσι, χθες, υψηλόβαθμο στέλεχος του ΥΠΟΙΚ επισήμανε ότι δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι θα χρειαστούν και τα 8 δισ. ευρώ για να καλυφθούν τα παλαιά χρέη.
Αρμόδιες πηγές αναφέρουν πάντως ότι αν τελικά δεν χρειαστεί όλο το «μαξιλάρι» που έχει προϋπολογισθεί από τους δανειστές, αν δεν εμφανιστούν δηλαδή τα 2,5 δισ. ευρώ που εκκρεμούν στο σύνολό τους (ώστε να πληρωθούν έστω και ετεροχρονισμένα έως την αρχή του 2014) και εφόσον η τρόικα το επιτρέψει, τίποτα δεν αποκλείει τα λεφτά να διατεθούν για άλλες δαπάνες-σκοπούς.
Ένας από τους «σκοπούς» άλλωστε, μπορεί να είναι και η νέα γενιά «φεσιών» του κράτους προς ιδιώτες: τη στιγμή που το μνημόνιο απαγορεύει την δημιουργία νέων οφειλών έχουν ήδη καταγραφεί στον τομέα υγείας χρέη του 2013 ύψους 800 εκατ. ευρώ…
Πόσα είναι τα χρέη σήμερα
Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε χθες ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, στο τέλος Ιουλίου τα «φέσια» του κράτους προς τους ιδιώτες (παλαιά και νέα) διαμορφώθηκαν στα 6,3 δισ. ευρώ από 6,8 δισ. ευρώ έναν μήνα πριν.
Αναλυτικά οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις στο τέλος Ιουλίου σύμφωνα με το δελτίο των μηνιαίων στοιχείων γενικής κυβέρνησης, προέρχονται από:
- Υπουργεία ( 371 εκατ. ευρώ).
- Τοπική Αυτοδιοίκηση (827 εκατ. ευρώ).
- Νοσοκομεία (1.209 εκατ. ευρώ)
- Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης (3.618 εκατ. ευρώ), εκ των οποίων από το Ταμείο Προνοίας Δημοσίων Υπαλλήλων 892 εκατ. ευρώ και από τον ΕΟΠΥΥ 2.265 εκατ. ευρώ.
- Λοιπά Νομικά Πρόσωπα (280 εκατ. ευρώ).
Σημειώνεται ότι από το σύνολο των φορέων και υπηρεσιών με έξοδα πάνω από 1 εκατομμύριο ευρώ το 2011 (1.182) που έχουν αυξημένη υποχρέωση παροχής στοιχείων απέστειλαν Δελτία 686 φορείς απέστειλαν στοιχεία Μητρώου Δεσμεύσεων 1090 φορείς (92% έναντι μνημονιακού στόχου Ιουνίου 80% και Σεπτεμβρίου 94%).
Πηγή:www.capital.gr