Τις τελευταίες μέρες λόγω των διαπραγματεύσεων της κυβέρνησης με τους θεσμούς επανήλθε στο προσκήνιο η απελευθέρωση διάθεσης των ΜΥΣΥΦΑ (Μη Υποχρεωτικώς Συνταγογραφούμενα Φάρμακα) και από άλλα κανάλια εκτός φαρμακείων.
Τα Μ.Υ.ΣΥ.ΦΑ. χορηγούνται συνήθως για ήπιας μορφής παθήσεις και ο
διαχωρισμός τους από τα συνταγογραφούμενα γίνεται μόνο βάσει
οικονομικών-ασφαλιστικών κριτηρίων και όχι επιστημονικών-ιατρικών.
Εξορισμού είναι φαρμακευτικά προϊόντα, και ως τέτοια εκτός του
επιθυμητού θεραπευτικού αποτελέσματος, με βάση τις ενδείξεις τους,
δυνητικά έχουν και ανεπιθύμητες δράσεις όταν χορηγηθούν σε μη
ενδεδειγμένο σχήμα (δοσολογία, διάρκεια, χορήγηση μαζί με άλλα φάρμακα) ή
σε ευπαθείς ομάδες πληθυσμού (παιδιά, έγκυοι, ηλικιωμένοι κλπ.). Ως εκ
τούτου η χορήγησή τους θα πρέπει να γίνεται αποκλειστικά δια χειρός
επιστήμονα υγείας, ο οποίος είναι ο φαρμακοποιός.
Ο φαρμακοποιός με βάση τη συμπτωματολογία, το ιστορικό και τις
συνυπάρχουσες νόσους ενός ασθενούς, γνωρίζει ποιο είναι το καταλληλότερο
Μ.Υ.ΣΥ.ΦΑ., σε ποια δόση και για πόσο χρονικό διάστημα θα πρέπει να του
χορηγηθεί χωρίς να υπάρχει κίνδυνος για την υγεία του. Στα άλλα
κανάλια διανομής σίγουρα δεν θα υπάρχει κάποιος επαγγελματίας υγείας ο
οποίος να διασφαλίζει πρωτίστως την ασφάλεια ή να δίνει εξειδικευμένη
συμβουλή στον ασθενή. Επιπροσθέτως, στο φαρμακείο ο ασθενής θα λάβει
όλες τις συμβουλές για τις πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες που μπορεί να
παρουσιάσει ή για τις αλληλεπιδράσεις που δύναται να υφίστανται με την
τροφή ή άλλα φάρμακα που τυχόν λαμβάνει.
Έχει παρατηρηθεί πως σε χώρες που απελευθερώθηκε η διακίνηση των
ΜΥΣΥΦΑ, η χρήση αυτών αυξήθηκε. Παράλληλα αυξήθηκαν και οι εισαγωγές στα
νοσοκομεία από δηλητηριάσεις λόγω αλληλεπιδράσεων της φαρμακευτικής
αγωγής των ασθενών με τα Μ.Υ.ΣΥ.ΦΑ. ή της λάθος δοσολογίας λήψης. Λόγω
αυτού, τελευταία, στη Σουηδία η διάθεση παρακεταμόλης, ενός ευρύτατα
χρησιμοποιούμενου αναλγητικού-αντιπυρετικού, αποφασίστηκε να επιστρέψει
και να γίνεται αποκλειστικά από τα φαρμακεία.
Επιπλέον, τα φαρμακεία λειτουργούν 24 ώρες την ημέρα και 7 ημέρες την
εβδομάδα μέσω των εφημεριών και των διανυκτερεύσεων. Έτσι ανά πάσα
στιγμή υπάρχει προσβασιμότητα στα ΜΥΣΥΦΑ. Κανένα άλλο κανάλι διάθεσης
δεν πρόκειται να προσφέρει την ίδια προσβασιμότητα στα φάρμακα αυτά.
Επιπροσθέτως, η άριστη διασπορά των φαρμακείων σε όλη τη χώρα, ακόμη και
σε αγροτικές περιοχές που δεν υπάρχουν άλλα κανάλια διανομής, αποτελεί
ακόμη ένα πλεονέκτημα στην προσβασιμότητα των ΜΥΣΥΦΑ.
Επίσης, η διακίνηση όλων των φαρμάκων απαιτεί ιδιαίτερες συνθήκες
διακίνησης και φύλαξης αυτών, όπως για παράδειγμα θερμοκρασία ή υγρασία
περιβάλλοντος. Ο φαρμακοποιός έχοντας πάρει τις κατάλληλες γνώσεις από
το πανεπιστήμιο, είναι ο αυτός που διασφαλίζει ότι στην αλυσίδα μεταξύ
φαρμακοβιομηχανίας και φαρμακείου τηρούνται ορθά όλες οι απαραίτητες
συνθήκες για να είναι τα φάρμακα αποτελεσματικά και ασφαλή για τον
ασθενή.
Τέλος, η απελευθέρωση της διάθεσης των ΜΥΣΥΦΑ θα ακολουθηθεί και από
άρση της διατίμησης αυτών των φαρμάκων με αποτέλεσμα την αύξηση των
τιμών τους. Πράγματι, σε όσες χώρες απελευθερώθηκε η διάθεσή τους οι
τιμές τους όχι μόνο ανέβηκαν αλλά έως και τριπλασιάστηκαν σε σχέση με
τις τιμές που είχαν πριν, όπως παραδέχτηκε σε έκθεση του και ο ΟΟΣΑ.
Συμπερασματικά, τα ΜΥΣΥΦΑ πρέπει να μείνουν αποκλειστικά στα χέρια
των ανεξάρτητα απασχολουμένων φαρμακοποιών, όπως έχει επισημάνει και ο
Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, ούτως ώστε να διασφαλίζεται η ασφαλής,
αποτελεσματική και ορθολογική χρήση τους.
Βαγγέλης Λεντάρης,
Φαρμακοποιός
Master στη Δημόσια Υγεία
Γραμματέας Φαρμακευτικού Συλλόγου Ηρακλείου