Ανεπαίσθητη μείωση κάτω από 1% παρουσίασε η ελληνική φαρμακευτική αγορά κατά το 2017, σύμφωνα με εκτιμήσεις που στηρίζονται στα πρώτα στοιχεία της εταιρείας IQVIA (πρώην QintilesIMS) από το κανάλι των ιδιωτικών φαρμακείων. Την ίδια στιγμή, το μερίδιο των γενοσήμων, εξακολουθεί να παραμένει καθηλωμένο κοντά στο 20% από πλευράς όγκου ενώ από πλευράς αξίας φαίνεται ακόμη χαμηλότερο στο περίπου 18%.
 

Σύμφωνα με πληροφορίες της αγοράς, ο όγκος των διακινούμενων φαρμακευτικών και παραφαρμακευτικών προϊόντων μέσα από το δίκτυο των ιδιωτικών φαρμακείων, για το σύνολο του 2017, σημείωσε άνοδο της τάξης του 1,5%, σε σχέση με το 2016 και προσέγγισε τα 375 εκατομμύρια τεμάχια. Την ίδια στιγμή, από πλευράς αξίας (δηλαδή στοιχεία πωλήσεων στα φαρμακεία σε τιμές χονδρικής) η αγορά σημείωσε ανεπαίσθητη κάμψη φτάνοντας κοντά στα 2,65 δις. ευρώ έναντι 2,67 δις. ευρώ το 2016. Η άνοδος στον όγκο με την ταυτόχρονη μικρή υποχώρηση της αξίας αποδίδεται κυρίως στην μείωση των τιμών των γενοσήμων.  


 
Χαμηλό το μερίδιο γενοσήμων
 

Στη συνολική αγορά το μερίδιο των γενοσήμων για το 2017 όπως επισημάναμε δείχνει να διαμορφώνεται περίπου στο 20% όσον αφορά τον όγκο και στο 18% περίπου όσον αφορά την αξία. Μάλιστα, η συγκεκριμένη κατηγορία φαρμάκων καθ’ όλη τη διάρκεια της περσινής χρονιάς φαίνεται να κινήθηκε αυξητικά κατά περίπου 6% όσον αφορά στον όγκο, και γι αυτό και η συνολική αγορά φαρμάκου σημείωσε άνοδο σε τεμάχια. 
 
Το γεγονός αυτό, όμως, μεταφράζεται στο εξής παράδοξο: Ενώ τα γενόσημα αυξάνοντας το μερίδιό τους θα έπρεπε να συμβάλουν στη μείωση της αξίας της αγοράς, αυτή τελικά δεν μειώνεται, καθώς οι πολυεθνικές εταιρείες των πρωτότυπων φαρμάκων δεν φαίνεται να χάνουν παρά ελάχιστα. Επίσης από τη στιγμή που από πλευράς όγκου τα γενόσημα αυξάνουν, θα έπρεπε να μειώνεται ό όγκος των πρωτοτύπων. Όμως  δεν φαίνεται να συμβαίνει ούτε και αυτό. 

Βασική εξήγηση αποτελεί η παραδοσιακή τακτική της υποκατάστασης, κατά την οποία  μπορεί ένα γενόσημο να αντικαθιστά στη συνταγογράφηση ένα πρωτότυπο που έληξε η πατέντα του, όμως την ίδια στιγμή και κάποια νέα και ακριβά πρωτότυπα αντικαθιστούν επίσης παλιότερα φάρμακα. Έχει αποδειχτεί δε πως όταν ένα πρωτότυπο χάνει την πατέντα του, είθισται να αντικαθίσταται στη συνταγογραφηση κυρίως από πρωτότυπα εντός ή εκτός πατέντας και πολύ λιγότερο από αντίστοιχο γενόσημο. 
 
Σημειώνεται δε, ότι τα γενόσημα, είναι τα φάρμακα εκείνα τα οποία μάλιστα με τα δελτία τιμών της προηγούμενης διετίας παρουσίασαν και τις μεγαλύτερες μειώσεις τιμών, ενώ επέρχονται και νέες με βάση και το δελτίο που τέθηκε πρόσφατα σε ισχύ. Επίσης, ενώ υπήρχαν εκτιμήσεις για αλλαγή του τρόπου τιμολόγησης στη χώρα μέσα στους πρώτους μήνες του 2018, τελικά αυτό δεν αναμένεται να συμβεί καθώς οι οποίες αλλαγές μετατίθενται στην μεταμνημονιακή περίοδο. Λογικά λοιπόν η τιμολόγηση του Μαΐου θα ακολουθήσει την ίδια με τη μέχρι σήμερα τακτική, επιφυλάσσοντας νέες μειώσεις ειδικά στα φτηνά φάρμακα. 
 
Οι εταιρείες
 

Όπως φαίνεται από τα στοιχεία οι μεγάλες πολυεθνικές δυνάμεις εξακολουθούν να κυριαρχούν στην αγορά των πρωτότυπων φαρμάκων, όπως είναι λογικό, είτε προστατεύεται η πατέντα τους είτε όχι.  Συνολικά πέρυσι διακινήθηκαν περίπου 300 εκατ. συσκευασία πρωτότυπων φαρμάκων, οριακά αυξημένες σε σχέση με το 2016, συνολικής αξίας σε τιμές χονδρικής 2,18 εκατ. ευρώ (στα ίδια περίπου επίπεδα με το 2016)
 

Στο σύνολο λοιπόν τη αγορά πρωτότυπων φαρμάκων όσον αφορά τον όγκο, την πρώτη πεντάδα των ισχυρών παραμένουν οι πολυεθνικές Pfizer, GSK Sanofi και Novartis αλλά και η ιδιαίτερα επιτυχημένη ελληνική βιομηχανία UniPharma, κατέχοντας συνολικά μερίδιο της τάξης του 40%. Βέβαια, από πλευράς αξίας η εικόνα είναι διαφορετική, καθώς στην πρώτη πεντάδα βρίσκεται η MSD αντί της Unipharma. Συνολικά οι πέντε αυτές εταιρείες έχουν μερίδιο περίπου 37%.
 

Την πρώτη δεκάδα, από πλευράς τζίρου, συμπληρώνουν οι προαναφερθείσες συν τις Astrazeneca, Pharmaserve Lilly, Βιανέξ, Bayer και Boehringer.
Να σημειωθεί ότι στα πρωτότυπα φάρμακα, ισχυρό μερίδιο στην αγορά από πλευράς όγκου έχει και η εταιρείας BMS λόγω του δημοφιλέστερου αναλγητικού στη χώρα, του Depon. 
 

Οι ελληνικές βιομηχανίες
 

Την ίδια στιγμή, αξιόλογη είναι η πορεία των μεγαλύτερων ελληνικών βιομηχανιών που παράγουν γενόσημα άλλα και πρωτότυπα σκευάσματα. Είδαμε ότι μεταξύ των πρώτων 10 εταιρειών που διακινούν πρωτότυπα σκευάσματα είναι η εταιρεία Βιανεξ και η Unipharma, ενώ μεταξύ των 20 πρώτων στην κατηγορία είναι και η ΕΛΠΕΝ.
 

Από κει και πέρα στην κατηγορία των γενοσήμων πέρυσι διακινήθηκαν περίπου 75 εκατ. συσκευασίες σημειώνοντας σημαντική άνοδο της τάξης του 6%, αξίας 470 εκατ. ευρώ. Η αξία είναι μειωμένη κατά 4,5% σε σχέση με το 2016. Στις πρώτες θέσεις βρίσκονται οι  Elpen, Bennett, Gap, Rafarm και Specifar με μερίδιο στην αγορά γενοσήμων από πλευράς όγκου 32% και τζίρου στο περίπου 34%. 
  
πηγή: healthmag