Πριν λίγες μέρες υπήρξε ένα ενδιαφέρον δημοσίευμα από το iatronet.gr για το θέμα των Γενικής Διάθεσης Φαρμάκων – ΓΕΔΙΦΑ, που αναφερόταν στους λόγους εκείνους για τους οποίους τελικά τα 216 αυτά σκευάσματα δεν έφτασαν ποτέ στα σούπερ μάρκετ-παρά το ότι πέρασαν δύο χρόνια από τότε που μπήκαν στη ζωή μας ως ανάχωμα από την πλευρά της χώρα μας στην απαίτηση του ΔΝΤ για την απελευθέρωση των καναλιών διάθεσης των ΜΥΣΥΦΑ.
Τα ΓΕΔΙΦΑ αποτελούν υποκατηγορία των ΜΥΣΥΦΑ. Θεσπίστηκε ως όρος με τη λογική ότι θα περιλαμβάνει σκευάσματα με χαμηλότερη περιεκτικότητα σε δραστική ουσία ώστε να έχουν μικρότερη τοξικότητα και να μην εγκυμονούν κινδύνους, εφόσον διατίθενται από άλλα κανάλια εκτός φαρμακείων χωρίς συμβουλή φαρμακοποιού. Το δημοσίευμα επισήμανε –πολύ σωστά- ότι υπάρχει πάντα ο κίνδυνος το ΔΝΤ να ζητήσει την κατάργηση του όρου, εφόσον πέρασαν δύο χρόνια και τελικά το όλο εγχείρημα έμεινε στα χαρτιά. Το ερώτημα λοιπόν πόσο πιθανό είναι να συμβεί κάτι τέτοιο, όταν υπάρχουν μελέτες, όπως αυτή που δημοσίευσε το DailyPharmaNews εχτές (πατήστε εδώ για να διαβάσετε) σχετικά με το πώς η έλλειψη γνώσης για τα ΜΥΣΥΦΑ οδηγεί σε κακή χρήση τους.
Στο εν λόγω ερώτημα απάντησαν ο κ. Λευτέρης Μαρίνος, φαρμακοποιός, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Εθνοφαρμακολογίας και ο κ.Γιάννης Δαγρές, μέλος Δ.Σ. του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου.
Και οι δύο στάθηκαν ιδιαίτερα στη σημασία των επιστημονικών αυτών μελετών, που δείχνουν ότι τα ΜΥΣΥΦΑ πρέπει να δίνονται δια χειρός και με τη συμβουλή των φαρμακοποιών.
Από κει και πέρα ο κ. Μαρίνος σημειώνει ότι η χώρα μας έχει ένα σπουδαίο συγκριτικό πλεονέκτημα, που δημιουργεί ερωτήματα ακόμη και για τη σκοπιμότητα δημιουργίας της κατηγορίας των ΓΕΔΙΦΑ, πόσο μάλλον της απελευθέρωσης διάθεσης όλων των ΜΥΣΥΦΑ. Όπως εξηγεί «η ανάγκη της όσο το δυνατόν καλύτερης πρόσβασης σε φαρμακευτικά σκευάσματα έχει ικανοποιηθεί με διαφορετικό τρόπο ανά τις χώρες της υφηλίου. Η διαφοροποίηση αυτή θα μπορούσε κανείς να πει ότι σε αδρές γραμμές οφείλεται τόσο στις ιδιομορφίες της αλυσίδας διανομής του φαρμάκου όσο και στη θεραπευτική παράδοση και κουλτούρα της κάθε χώρας. Όμως στην Ελλάδα με το δίκτυο των φαρμακείων να είναι το πυκνότερο στον κόσμο και την 24ωρη εξυπηρέτηση μέσω του συστήματος των εφημεριών, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι μπορεί να προκύψει δυσκολία στην πρόσβαση. Άρα η κατηγορία των ΓΕΔΙΦΑ απαιτεί σημαντικές λογικές υπερβάσεις ώστε να μπορέσει να δικαιολογηθεί στη βάση της βελτίωσης της πρόσβασης.
Σύμφωνα μάλιστα με μια έρευνα του 2012[1] στις ΗΠΑ που διερευνούσε την ακούσια λήψη υπερβολικών δόσεων παρακεταμόλης, του ευρύτερα χρησιμοποιούμενου αναλγητικού, αποκάλυψε ότι: πρώτον περίπου το ένα τέταρτο των ερωτηθέντων θα λάμβανε υπερβολικές δόσεις (πάνω από 4g/24ωρο), δεύτερον ένα ποσοστό περίπου 5% θα διέπραττε ακόμα μεγαλύτερο σφάλμα λαμβάνοντας 6g/24ωρο και τρίτον περίπου οι μισοί θα λάμβαναν υπερβολικές δόσεις με τη χρήση δύο διαφορετικών προϊόντων παρακεταμόλης, δείχνοντας ότι το κοινό δεν κατανοεί τη σημασία του δραστικού συστατικού και δυσκολεύεται να το αναγνωρίσει. Τόσο σε αυτή τη μελέτη όσο και σε άλλες αναδεικνύεται ότι προκειμένου να υπάρξει θεραπευτική αποτελεσματικότητα είναι απαραίτητη η εποπτεία φαρμακοποιού στην καθοδήγηση της επιλογής και την υπόδειξη του τρόπου χρήσης ενός αυτοθεραπευτικού σκευάσματος.
Εν ολίγοις οι προϋποθέσεις της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας στην επιλογή και χρήση ενός αυτοθεραπευτικού μέσου παύουν να πληρούνται από τη στιγμή που αυτό αποξενώνεται από το φυσικό χώρο διάθεσής του».
Στην ίδια λογική είναι και η απάντηση του κ. Δαγρέ.
Υπάρχουν επίσης πάμπολλες μελέτες που δείχνουν ότι η διάθεση των ΜΥΣΥΦΑ εκτός φαρμακείων οδήγησε σε δραματική αύξηση περιστατικών κακής χρήσης τους και δηλητηρίασης οδηγώντας ανθρώπους στο νοσοκομείο ή και στο θάνατο.
«Υπάρχουν αμέτρητες μελέτες, τόσο ελληνικές όσο και διεθνείς, που δείχνουν ότι η απελευθέρωση των τιμών των ΜΥΣΥΦΑ οδήγησε σε αύξηση των τιμών τους. Δεν υπάρχει ούτε μία μελέτη που να δείχνει το αντίθετο.
Δεν υπάρχει ούτε μία μελέτη που να έδειξε διεθνώς ότι η απελευθέρωση της διάθεσης των ΜΥΣΥΦΑ, κράτησε σταθερή την διασφάλιση της δημόσιας υγείας και τη βελτίωσε. Η καινούργια αυτή μελέτη (σ.σ. που δημοσίευσε το DailyPharmaNews) έρχεται να προστεθεί στις πάμπολλες ήδη δημοσιευμένες μελέτες και είναι πολύ ευχάριστο για εμάς που συνεχώς δικαιωνόμαστε διεθνώς και είναι άλλο ένα καμπανάκι για όλους αυτούς τους υμνητές των απελευθερώσεων που βλέπουν ότι πουθενά στον κόσμο δεν έχουν ένα επιστημονικό στοιχείο που να στηρίζει τις ιδεοληψίες τους».
Σε ό,τι αφορά τα ΓΕΔΙΦΑ ο κ. Δαγρές, λόγω και της συνδικαλιστικής του ιδιότητας, δεν απέφυγε να τοποθετηθεί εξηγώντας ότι «επειδή πλέον η στρατηγική του κλάδου έχει αλλάξει σε πολύ μεγάλο βαθμό σε σχέση με τα παλαιότερα χρόνια και πλέον συνδέεται άμεσα με το δημόσιο συμφέρον –είναι δηλαδή πιο ευρύτερης ματιάς- θα μιλήσω για το δημόσιο συμφέρον όπου εκεί ακριβώς βρίσκεται και το συμφέρον του κλάδου.
Θεωρητικά μπορούν να γίνουν τα πάντα, πρακτικά όμως οι πιθανότητες για ένα τέτοιο σενάριο φιλελευθεροποίησης των σημείων διάθεσης το οποίο ξεκίνησε το 2014 αλλά φυσικά δεν μπορούσε να γίνει πράξη χωρίς κριτήρια, δεν βλέπω να υπάρχουν και ο λόγος είναι γιατί, όπως σας είπα, δεν υπάρχει πουθενά κάποιο δεδομένο που να συνηγορεί υπέρ μίας τέτοιας επιπόλαιης και επικίνδυνης δυνητικά αλλαγής. Κάτι άλλωστε που ξαναθυμίζει και η μελέτη που δημοσιεύσατε.
Αυτό βεβαίως δεν θα εμποδίσει κάποιους που είναι όμηροι των ιδεοληψιών τους να επιχειρούν να ξαναφέρουν το θέμα στο προσκήνιο, ούτε θα εμποδίσει κάποιους τυχοδιώκτες που προσπαθούν να κερδοσκοπήσουν αγνοώντας τη δημόσια υγεία και το δημόσιο συμφέρον. Αλλά εδώ είμαστε ανά πάσα στιγμή περιφρουρώντας αυτό να μη συμβεί. Θυμίζω ότι ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων πολύ υπεύθυνα από την πρώτη στιγμή είχε εκφράσει επίσημα, επιστημονικώς τεκμηριωμένα και σταθερά διαχρονικώς, σοβαρότατες αντιρρήσεις τόσο στο θέμα τιμής όσο και στο θέμα προάσπισης της δημόσιας υγείας, που άλλωστε είναι απευθείας δική του αρμοδιότητα αναφορικά με την απορύθμιση των ΜΥΣΥΦΑ, με το διατίθενται δηλαδή εκτός φαρμακείων. Έτσι προέκυψαν και τα πολύ υψηλά standards σε διεθνές επίπεδο που θεσπίστηκαν στην Ελλάδα έτσι ώστε να μπορεί να γίνει μεν οποιαδήποτε κίνηση σε πολιτικό επίπεδο, χωρίς όμως αυτή να θίγει ούτε έναν πολίτη και να μην βάζει σε κίνδυνο ούτε έναν ανυποψίαστο ασθενή.
Σε θεωρητικό επίπεδο αυτή η πιθανότητα υπάρχει πάντα. Πρακτικά όμως έχει απομακρυνθεί σε μεγάλο βαθμό.
Στην Ελλάδα ο νομοθέτης δεν νομοθετεί φυσικά υπέρ του στενού κερδοσκοπικού συμφέροντος των εταιρειών. Νομοθετεί με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον όλων. Έχοντας βάλει λοιπόν πολύ αυστηρές προϋποθέσεις για την προάσπιση της δημόσιας υγείας, είναι εξαιρετικά δύσκολο να βρεθεί υπουργός, πολιτικός παράγοντας ο οποίος θα πάρει το ρίσκο να αγνοήσει αυτά τα οποία λένε οι αρμόδιες αρχές, που είναι επιφορτισμένες με την προάσπιση της δημόσιας υγείας και να κάνει κάτι απλά για το χατίρι μίας μερίδας οικονομικών συμφερόντων σε βάρος της υπόλοιπης κοινωνίας. Πάντα υπάρχει αυτή η πιθανότητα αλλά απομακρύνεται όλο και περισσότερο όσο ωριμάζει η κοινωνία και βλέπει όλο και περισσότερο τα αδιέξοδα των ιδεοληψιών περί απελευθέρωσης των ΜΥΣΥΦΑ και στην οποία συνηγορεί και η τελευταία αυτή μελέτη που δείχνει σε διεθνές επίπεδο πόσο επικίνδυνη θα ήταν μία τέτοια κίνηση».
Τέλος ο κ. Δαγρές μίλησε και για την πρωτοβουλία του ΠΦΣ να προχωρήσει στην πραγματοποίηση ημερίδων σε συνεργασία με τον ΕΦΕΧ προκειμένου οι φαρμακοποιοί να ενημερωθούν καλύτερα για το ρόλο που μπορούν να παίξουν στη διάθεση των ΜΥΣΥΦΑ προς τον πολίτη. «Οποιαδήποτε πρωτοβουλία παίρνει ο ΠΦΣ η οποία ενισχύει τα επιχειρήματά μας σε οποιοδήποτε θέμα αφορά τον κλάδο είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Ο κλάδος αποτελείται από πιστοποιημένους επιστήμονες ανωτάτου επιπέδου. Επομένως δεν έχει ανάγκη ούτε τον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο ούτε κανέναν άλλο να τους θυμίσει ποια είναι η δουλειά τους, ούτε ποιες είναι οι ευκαιρίες και οι κίνδυνοι πάνω στη δουλειά τους. Αυτό όμως που χρειάζεται και έχει ανάγκη ο κλάδος είναι να γνωρίζει ότι υπάρχει ένα θεσμικό όργανο το οποίο δεν αφήνει το θέμα να ξεχαστεί.
Να του εμπνεύσει ελπίδα, να του αποκαταστήσει την αξιοπρέπεια η οποία τεχνηέντως βλήθηκε σφοδρά και με λύσσα από πολλούς καλοθελητές από το 2010 και μετά, και να του εξασφαλίσει με υπευθυνότητα ότι υπάρχουν άνθρωποι που θα είναι εκεί δίπλα του ανά πάσα στιγμή και δεν έχουν ξεχάσει ποια είναι τα δικαιώματα, το κύρος, οι δυνατότητες και οι υποχρεώσεις μας σαν κλάδος. Πρακτικά, να του ανεβάσει το ηθικό, να του δείξει ότι δεν είναι έρμαιο κάποιων δυνάμεων που θέλουν να τον βλέπουν μόνο σαν “μεζέ” για να τον φάει κάποιος ιδιοκτήτης αλυσίδας λιανικής ή οποιοσδήποτε τυχόν τυχοδιώκτης αετονύχης, καλή ώρα όπως αυτούς που πιάσανε, στο κύκλωμα με τα Φάρμακα Υψηλού Κόστους».
πηγή: dailypharmanews