«Λειτούργημα» και ωράριο φαρμακείων
Καθώς έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί οι προβλεπόμενες διαδικασίες σχετικά με το ωράριο φαρμακείων σύμφωνα με το νέο νόμο, δίδεται η ευκαιρία να γίνουν ξανά ορισμένες σημαντικές επισημάνσεις.
- Είναι λειτούργημα το επάγγελμα του φαρμακοποιού;
«Λειτούργημα : Χαρακτηρισμός ενός επαγγέλματος που έχει έναν ευρύ και σοβαρό κοινωνικό ρόλο»
Η διάθεση φαρμάκων στους ασθενείς πράγματι αποτελεί ένα σημαντικό κοινωνικό ρόλο, αδιαμφισβήτητα συνδεδεμένο με τη Δημόσια Υγεία.
- Λειτούργημα σημαίνει «δωρεάν» ;
Όχι. Διότι, είναι , ταυτόχρονα και εξορισμού, επάγγελμα. Αποτελεί, δηλαδή, εργασία που γίνεται για βιοποριστικούς λόγους και όχι εθελοντισμό ή δουλεία. Προκειμένου να αποφεύγεται η δημιουργία εσφαλμένων εντυπώσεων (επί σκοπό ή από άγνοια), πρέπει να γίνει σαφές πως ο χαρακτηρισμός «λειτούργημα» αναδεικνύει τη σοβαρότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και όχι την απαίτηση για δωρεάν παροχή τους.
- Πως περιγράφει η πολιτεία την αναγνώριση ως «λειτούργημα»;
Αναφορές σε νομικά κείμενα που κατοχυρώνουν την εννοιολογική συνάφεια του επαγγέλματος του φαρμακοποιού με τον όρο «λειτούργημα»
- «Απρόσκοπτη και ισότιμη πρόσβαση των πολιτών στα φάρμακα»
- «Σοβαροί λόγοι δημοσίου συμφέροντος»
- «Δυνατότητα πρόσβασης όλων των πολιτών κατά τη διάρκεια του 24ωρου σε φάρμακα»
- «Για λόγους διασφάλισης της δημόσιας υγείας»
Όλες οι παραπάνω φράσεις αποτελούν αποσπάσματα της αιτιολογικής έκθεσης του Ν.4512/2018, όπως αυτή έχει αναρτηθεί στην επίσημη ιστοσελίδα της Βουλής των Ελλήνων. (σελ.91 άρθρο 257)
Ο νόμος αυτός, πράγματι αναγνωρίζει τη σοβαρότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών από τους φαρμακοποιούς και μάλιστα τη συσχετίζει ευθέως με το ωράριο των φαρμακείων. Αρκεί αυτή η τοποθέτηση, για του λόγου το αληθές :
« Η απρόσκοπτη πρόσβαση των πολιτών στα φάρμακα δεν είναι ανεξάρτητη από το συντονισμό των φαρμακείων και των ωρών λειτουργίας τους, τόσο κατά το επονομαζόμενο κανονικό ωράριο όσο και κατά τις υπηρεσίες των εφημεριών και των διανυκτερεύσεων». Επίσης, οι διατάξεις του νόμου αυτού, σκοπό έχουν την καλύτερη πρόσβαση των πολιτών στο φάρμακο. Μπορούν να το επιτύχουν;
Πιθανότατα όχι. Διότι δεν λαμβάνεται υπόψη πως ο όρος «λειτούργημα» δεν αναιρεί τον όρο «επάγγελμα», δηλαδή τον όρο που καθορίζει πως η εργασία αυτή γίνεται με σκοπό το βιοπορισμό. Και δεν το λαμβάνει υπόψη, διότι επιτρέπει το διευρυμένο ωράριο στα φαρμακεία (έστω και υπό περιορισμούς), το οποίο εξορισμού (σύμφωνα με τον ίδιο ακριβώς νόμο) είναι το ωράριο λειτουργίας πέραν του υποχρεωτικού 40ωρου. Είναι δηλαδή εργασία κατά τις ίδιες ώρες που υπάρχει εφημερεύον, και εδώ έρχεται ο όρος «ανταγωνισμός» να προστεθεί στα παραπάνω.
- Το ότι είναι λειτούργημα σημαίνει πως δε μπορεί να υπάρχει ανταγωνισμός; Αφού ο ανταγωνισμός οδηγεί σε καλύτερα αποτελέσματα για τους πολίτες.
Λειτούργημα και ανταγωνισμός δεν είναι απαραίτητα αντικρουόμενες έννοιες. Αρκεί να εφαρμόζεται ο ανταγωνιστικός επαγγελματισμός και όχι ο επαγγελματικός ανταγωνισμός (όπως στο νεοφιλελεύθερο μοντέλο οικονομίας έχει επικρατήσει). Και έτσι, γίνεται προφανής η ασυνάφεια των επιδιώξεων του νομοθέτη με το αποτέλεσμα της νομοθετικής παρέμβασής του. Η ύπαρξη δυνατότητας ανταγωνισμού των εφημεριών και διανυκτερεύσεων το μόνο που καταφέρνει είναι να τις αποδυναμώνει ως θεσμό. Και ο θεσμός αυτός είναι ο μόνος που εξασφαλίζει την 24ωρη πρόσβαση στο φάρμακο, δηλαδή την καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη. Ουδέποτε υπήρξαν φαρμακεία που επέλεξαν ωράριο πχ 3πμ με 5 πμ (τα ξημερώματα) ως «διεύρυνση». Αλλά κάθε μέρα, σε όλη τη χώρα, υπάρχουν ασθενείς που χρειάζονται επειγόντως κάποιο φάρμακο τις ώρες αυτές.
- Ναι, αλλά οι φαρμακοποιοί , αν θέλουν να είναι το επάγγελμά τους λειτούργημα, πρέπει να κάνουν όλοι εφημερίες και διανυκτερεύσεις.
Βεβαίως. Αλλά όχι δωρεάν. Η δουλεία απαγορεύεται από το σύνταγμα. Επομένως και ο νόμος πρέπει να αναδιαμορφωθεί και η υπερωριακή αμοιβή να καθιερωθεί.
Κλείνω με μια φωτογραφία που έστειλε φίλος συνάδελφος που βρέθηκε πρόσφατα (26/5/18) στη γειτονική Ιταλία , όπου φαίνεται πως οι φαρμακοποιοί που διανυκτερεύουν, αποζημιώνονται με 7,50 ευρώ ανά εξυπηρέτηση μεταξύ των ωρών 22:30 – 8:30.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
Κώστας Βαρδιάμπασης