Πολύς λόγος γίνεται για το σύστημα 3 πυλώνων αλλά ελάχιστοι "μυημένοι" κατανοούν τι σημαίνουν όλα αυτά. Οι περισσότεροι αρκούνται σε ωραιοποίηση ή σε δαιμονοποίηση ανάλογα με τα “πιστεύω” τους, γράφει ο Θόδωρος Αμπατζόγλου στο ΑΠΕ - ΜΠΕ.
Είναι αναγκαία λοιπόν, η διασαφήνιση του κρίσιμου ζητήματος που αφορά τις ζωές όλων και στο οποίο αναφέρθηκε στη ΔΕΘ ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Αρχικά πρέπει με ρεαλισμό να παραδεχτούμε ότι στα χρόνια των μνημονίων και ιδιαίτερα την τελευταία τριετία, μετά τις δεκάδες μειώσεις και περικοπές, το ασφαλιστικό σύστημα έχει απαξιωθεί στα μάτια εκατομμυρίων -πολιτών.
Αν ρωτήσουμε τα νέα παιδιά που τώρα ξεκινούν τον εργασιακό τους βίο θα εισπράξουμε τη σκληρή ερώτηση: «Γιατί να ασφαλιστώ; Τι εγγύηση έχω ότι στο τέλος θα λάβω αξιοπρεπή σύνταξη;»
Αυτή η απαξίωση της ασφαλιστικής συνείδησης είναι θανάσιμος κίνδυνος.
Εδώ έρχεται το χρέος του Πολιτικού Συστήματος να δώσει Σύγχρονες, Αξιόπιστες, Σοβαρές και Βιώσιμες Απαντήσεις.
Το πολιτικό σύστημα πρέπει να συμφωνήσει επιτέλους στα στοιχειώδη:
α) Το πρόβλημα δεν είναι μόνο ελληνικό αλλά παγκόσμιο
β) – Η επιδείνωση του Δημογραφικού,
– η γήρανση του πληθυσμού,
– η αναστροφή της πληθυσμιακής πυραμίδας
(λίγοι νέοι – πολλοί ηλικιωμένοι)
Είναι κεντρικός παράγοντας που επηρεάζει αρνητικά όλα τα δεδομένα του Ασφαλιστικού
γ) Σε όλο τον προηγμένο κόσμο και ειδικά την Ευρώπη τονίζεται η ανάγκη «αυξημένης αποταμίευσης» για συντάξεις.
Με στόχο ένα επαρκές, δίκαιο και βιώσιμο Συνταξιοδοτικό Σύστημα, απαιτούνται δομικές αλλαγές και δημιουργία συμπληρωματικών (κεφαλαιοποιητικών) δομών.
Έτσι, σε όλη την Ευρώπη, διαμορφώνονται – με τοπικές ιδιαιτερότητες – Συστήματα τριών πυλώνων:
Α΄ πυλώνας κύριας σύνταξης. Δημόσιος, Καθολικός, Υποχρεωτικός, Αναδιανεμητικός που περιλαμβάνει την εθνική και την ανταποδοτική Σύνταξη όπως ισχύουν σήμερα.
Β΄ πυλώνας Συμπληρωματικής – Επικουρικής Σύνταξης
Υποχρεωτικός για όλους, με βάση το σύστημα νοητής κεφαλαιοποίησης, με συμμετοχή εργοδοτών – εργαζομένων και ατομική μερίδα για τον καθένα.
Εδώ εντάσσονται και τα επαγγελματικά Ταμεία που πρέπει να ενισχυθούν θεσμικά, εποπτικά και κυρίως φορολογικά.
Τονίζω ότι τα επαγγελματικά ταμεία είναι πραγματικότητα εδώ και πολλά χρόνια σε όλο τον κόσμο.
Εδώ στον δεύτερο πυλώνα για τους νέους ασφαλισμένους (όχι για τους ήδη ασφαλισμένους) και μόνο για την επικουρική συμπληρωματική σύνταξη, θα υπάρχει ελευθερία επιλογής μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού συνταξιοδοτικού ταμείου. Οι ενστάσεις περί ιδιωτικής ασφάλισης και πιθανών κινδύνων, υπάρχουν αλλά αντιμετωπίζονται με ένα αυστηρό πλαίσιο κρατικού ελέγχου και εποπτείας.
Ο Γ΄ πυλώνας είναι καθαρά εθελοντικός και αφορά όπως και σήμερα τα ιδιωτικά ασφαλιστικά Συμβόλαια.
Πέρα από τις αντιπαραθέσεις που δεν εδράζονται στην πραγματικότητα αλλά στις ανάγκες της πολιτικής επικοινωνίας, τα κόμματα πρέπει να αντιμετωπίσουν το ασφαλιστικό με εθνική ευθύνη. Ας δούμε τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη. Είναι συστηματική η προσπάθεια ενίσχυσης του Ασφαλιστικού. Τα όργανα της Ε.Ε. βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο συζητήσεων για τη δημιουργία του πανευρωπαϊκού συνταξιοδοτικού προγράμματος (ΡΡΡ) με σκοπό να συνδυάσουν τα στοιχεία του Δημόσιου – Αναδιανεμητικού και του κεφαλαιοποιητικού Συστήματος ώστε να υπάρχουν καλύτερες αποδόσεις και διασπορά κινδύνων.
Το νέο ευρωπαϊκό περιβάλλον και η ανάγκη τομών στο Ασφαλιστικό δημιουργούν την ανάγκη:
– Δομημένου διαλόγου, σταθερών – ρεαλιστικών αποφάσεων και πρωτίστως πολιτική βούληση. Επιπλέον απαιτείται:
– τεχνογνωσία
– αξιοποίηση διεθνούς εμπειρίας
– αυστηροί κανόνες λειτουργίας και εποπτείας και διαρκής επικαιροποίηση των αναγκαίων Αναλογιστικών Μελετών.
Όλοι όμως γνωρίζουμε την αλήθεια. Για ευνοϊκές προοπτικές στο Ασφαλιστικό, πέρα από την Αρχιτεκτονική του Συστήματος και την αναγκαία αναδιάρθρωση του ΕΦΚΑ οι βασικές προϋποθέσεις είναι:
– Η αύξηση του ΑΕΠ, η ανάπτυξη, οι επενδύσεις
– Οι νέες δουλειές, συνεπώς και οι νέες εισφορές
– Η αύξηση της πλήρους Απασχόλησης
– Η εξάλειψη της εισφοροδιαφυγής και της αδήλωτης εργασίας
Αυτή είναι η αλήθεια.
Αυτή είναι η ανάγκη της χώρας.
Αυτή είναι η υποχρέωσή μας απέναντι στις παλαιότερες και ιδίως στις νεότερες γενιές.
* Ο Θόδωρος Αμπατζόγλου είναι Πολιτικός επιστήμονας, πρ. Διοικητής ΙΚΑ και πρ. Διοικητής ΟΑΕΔ.
www.newsit.gr