Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο
Απύθμενο είναι το θράσος των κυκλωμάτων τα οποία θησαυρίζουν από τις εξαγωγές φαρμάκων σε άλλες χώρες προκαλώντας ελλείψεις στην ελληνική αγορά που καταταλαιπωρούν επαγγελματίες υγείας, γιατρούς και φαρμακοποιούς και πάνω απ’ όλα τους ασθενείς θέτοντας σε κίνδυνο την υγεία ή ακόμη και την ίδια τους τη ζωή.
Μόλις πριν λίγες εβδομάδες ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συνεταιρισμών Φαρμακοποιών Ελλάδος κ. Σταύρος Μπελώνης, μιλώντας στο DailyPharmaNews με αφορμή την κατάθεση μηνυτήριας αναφοράς του Φαρμακευτικού Συλλόγου Λέσβου, με την οποία υποστήριζε ότι γνωστή φαρμακευτική εταιρεία αρνείτο να προμηθεύσει συγκεκριμένα σκευάσματά της με επαρκείς ποσότητες τα φαρμακεία του νησιού, έκανε λόγο για ένα παιχνίδι που γίνεται με βρώμικους όρους.
Ανάμεσα στα όσα ενδιαφέροντα ανέφερε τότε ο κ. Μπελώνης για τις αιτίες αλλά και τις πρακτικές που οδηγούν στις ελλείψεις φαρμάκων υπήρχε και η αναφορά του στο «σύστημα – σκούπα» κατά το οποίο μεγάλοι χονδρέμποροί μέσω φαρμακαποθηκών – μαριονετών που έχουν «μηδέν εσωτερική αγορά και δεν ελέγχονται από πουθενά, γυρνούν και «σκουπίζουν» από φαρμακεία ακριβά εξαγώγιμα φάρμακα –και όχι μόνο, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που υπάρχουν στη διάθεσή μας- για να τα εξάγουν στη συνέχεια με μεγάλα κέρδη. Και εκεί, όπως είχε επισημάνει ο πρόεδρος της ΟΣΦΕ, είναι που βρίσκεται το «μαύρο χρήμα» καθώς στις περιπτώσεις αυτές δεν υπάρχουν παραστατικά, όπως συμβαίνει με τις καθόλα νόμιμες παράλληλες εξαγωγές που ναι μεν δημιουργούν προβλήματα αλλά τουλάχιστον γίνονται στο φως και αποφέρουν κέρδη για το ελληνικό κράτος.
Τις ίδιες λοιπόν μέρες που βγήκε αυτό το δημοσίευμα φαίνεται πως κάποιοι έκαναν ανερυθρίαστα ακριβώς αυτήν τη δουλειά. Σκούπιζαν τα φαρμακεία στοχεύοντας μέχρι την 1η Φεβρουαρίου να μαζέψουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερες ποσότητες συγκεκριμένων φαρμάκων!!!
Η λίστα αυτή των φαρμάκων η οποία έχει ήδη αποσταλεί αρμοδίως στον ΕΟΦ ήλθε υπόψιν μας από φαρμακοποιό που απλά δεν μπήκε στον πειρασμό να βγάλει άφθονο μαύρο χρήμα σε βάρος των ασθενών αλλά και των συναδέλφων του που ταλαιπωρούνται από το διαχρονικό φαινόμενο των ελλείψεων. Ρίχνοντας της λοιπόν κανείς μια ματιά διαπιστώνει πως αντίθετα με τα όσα ανέφερε ο κ. Μπελώνης, δεν περιλαμβάνει μόνο ακριβά φάρμακα. Περιλαμβάνει και φθηνότερα φάρμακα που όμως είναι σαφώς πολύ πιο ακριβά στις αγορές του εξωτερικού όπου καταλήγουν – κατά κύριο λόγο σε βόρειες χώρες, όπως η Γερμανία- σε σχέση με τις τιμές τους στην Ελλάδα.
Ο συγκεκριμένος κατάλογος περιλαμβάνει συνολικά 15 σκευάσματα (δες σχετικό πίνακα). Ο φαρμακοποιός που δέχεται την επίσκεψη -στην περίπτωσή μας τουλάχιστον, αναλαμβάνει να βρει όσο το δυνατόν περισσότερα τεμάχια των σκευασμάτων του καταλόγου, τα οποία και θα πληρωθεί στη λιανική τους τιμή χωρίς ΦΠΑ και χωρίς απόδειξη. Θα μπει λοιπόν στη διαδικασία, εφόσον θέλει να βγάλει χρήματα, να αγοράσει αυτά τα σκευάσματα από τη φαρμακαποθήκη που συνεργάζεται για να τα δώσει στη συνέχεια στον «καλοθελητή» χωρίς βέβαια να υπάρχει από πίσω σχετική ιατρική συνταγή.
Το ρίσκο στην ουσία είναι μικρό για τον φαρμακοποιό καθώς η πιθανότητα ελέγχου είναι εξαιρετικά μικρή. Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με τους φαρμακοποιούς που μιλήσαμε για το θέμα παρά την πολυετή τους παρουσία στο χώρο –σε μία περίπτωση άνω των είκοσι χρόνων- δεν έχουν δεχτεί ποτέ τέτοιους ελέγχους.
Η συνήθης πρακτική σε αυτές τις περιπτώσεις είναι, όταν γίνεται έλεγχος, εφόσον διαπιστωθεί ασυνήθιστα μεγάλη κίνηση σε εξαγώγιμα φάρμακα, να ζητούνται τα παραπεμπτικά, οι συνταγές των ιατρών. Σε αυτήν την περίπτωση οι ελεγκτές θα διαπίστωναν μέσα από την ΗΔΙΚΑ ότι θα υπήρχε αγορά μεγάλων ποσοτήτων σε κάποια φάρμακα χωρίς ωστόσο να υπάρχουν τα αντίστοιχα παραπεμπτικά των ιατρών. Αυτό ωστόσο φαίνεται πως δεν είναι ο κανόνας αφού δεν γίνονται οι έλεγχοι που θα έπρεπε.
Χωρίς λοιπόν μεγάλο ρίσκο ο φαρμακοποιός θα μπορούσε να βγάλει μεγάλα ποσά μπαίνοντας σε αυτήν τη διαδικασία, αφού απλά αγοράζει φάρμακα στη χονδρική και τα πουλάει στους μεσάζονττες αυτούς στη λιανική χωρίς το ΦΠΑ. Επομένως σε μία τέτοια περίπτωση που θα συνεργαζόταν με τον άνθρωπο που «σκουπίζει» τα φαρμακεία θα κέρδιζε τη διαφορά χονδρικής και λιανικής (κέρδος που κυμαίνεται από 10-30% περίπου, ανάλογα με την τιμολόγηση του φαρμάκου από το κράτος) ενώ ταυτόχρονα, εφόσον τα φάρμακα θα πωλούνταν χωρίς απόδειξη, στο φαρμακείο θα εμφανίζονταν έξοδα λόγω των αγορών και με αυτό τον τρόπο θα μειωνόταν η εμφανιζόμενη στην εφορία κερδοφορία. Υπολογίζεται ότι για κάθε 100 ευρώ κέρδους που δεν θα φαίνονταν ως πώληση μέσα από αποδείξεις είσπραξης λιανικής ο φαρμακοποιός γλιτώνει το 50% σε φόρους.
Απ, ό,τι φαίνεται και από τη συγκεκριμένη λίστα, αυτοί που «σκουπίζουν» τα φαρμακεία θέτουν και συγκεκριμένα χρονικά όρια μέσα στα οποία θα πρέπει οι φαρμακοποιοί – καλοθελητές, εφόσον τελικά βρεθούν τέτοιοι, να κάνουν τη δουλειά τους (στη συγκεκριμένη περίπτωση υπήρχε το χρονικό περιθώριο της 1ης Φεβρουαρίου). Επιπλέον ζητούν από τον φαρμακοποιό να βρει σκευάσματα που να πληρούν και μία άλλη προϋπόθεση. Να έχουν ημερομηνία λήξης που να καλύπτει χρονικά τις ανάγκες των αγορών στις οποίες θα καταλήξει το κάθε ένα από τα -15 στη συγκεκριμένη περίπτωση- σκευάσματα της λίστας. Και βέβαια το πιο σπουδαίο συμπέρασμα από την εν λόγω λίστα είναι ότι οι επιτήδειοι δεν ζητούν απλό σκούπισμα αλλά κυριολεκτικό «ξετίναγμα της αγοράς» καθώς, όπως φαίνεται ψάχνουν ακόμη και για ήδη ελλειπτικά φάρμακα, με τον χαρακτηρισμό «ελλειπτικά» να μην είναι απαραίτητα επίσημα αναγνωρισμένος από την πολιτεία και τον ΕΟΦ αλλά να είναι ένα διαπιστωμένο καθημερινό πρόβλημα για επαγγελματίες και ασθενείς σε κάποια τουλάχιστον συγκεκριμένη περίοδο (όπως στην περίπτωση αυτή ήταν το δυσεύρετο αναοσοκατασταλτικό Sandimmum Neoral ή το μυοχαλαρωτικό Musco-rill).
Το σοβαρό αυτό ζήτημα θα βρεθεί στο επίκεντρο της συνάντησης που έχει κανονιστεί για σήμερα Δευτέρα (4 Μαρτίου) μεταξύ της διοίκησης του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου και του προέδρου του ΕΟΦ κ. Ιωάννη Μαλέμη. Το θέμα είναι ένα μεγάλο αγκάθι για την καθημερινότητα του κλάδου που έχει να καταθέσει προτάσεις ελπίζοντας ότι αυτές θα ακουστούν και θα ληφθούν σοβαρά υπόψιν από τον νέο πρόεδρο που μόλις πρόσφατα ανέλαβε τα ηνία του Οργανισμού.
Αλ. Τσαπέκος: Υπάρχει ζήτημα
Μία από αυτές τις προτάσεις που διατύπωσε ο κ. Αλέξανδρος Τσαπέκος, Πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Ροδόπης και Αναπληρωτής Γραμματέας του ΠΦΣ μιλώντας στο DailyPharmaNews είναι ότι θα πρέπει η απαγόρευση των εξαγωγών ως μέτρο στο οποίο κατά διαστήματα καταφεύγει ο ΕΟΦ για την αντιμετώπιση του προβλήματος με τα ελλειπτικά φάρμακα να μην είναι προσχηματική και εικονική αλλά να διαρκεί για ένα μεγάλο διάστημα, για αρκετούς μήνες ή να γίνει πάγιο, σε κάποιες περιπτώσεις που διαπιστώνονται επανειλημμένως προβλήματα.
Πρόκειται για ένα μέτρο που έχει εφαρμοστεί πολλές φορές και δυστυχώς, όπως εξήγησε ο κ. Τσαπέκος, «έχουν μάθει από τη μέχρι τώρα πρακτική αυτοί οι οποίοι ενδιαφέρονται για εξαγωγές ότι μετά από ένα μικρό διάστημα αίρεται το μέτρο, οπότε περιμένουν και τώρα πότε θα αρθεί το μέτρο (σ.σ αναφέρεται στην πρόσφατη απαγόρευση εξαγωγών του ΕΟΦ). Αυτοί που εξάγουν, εγώ το πιστεύω ότι μάλλον έχουν πληροφόρηση. Άρα θα πρέπει το υπουργείο Υγείας και ο ΕΟΦ να κάνουν κάτι το διαφορετικό αυτή τη φορά. Εάν θέλουν και εάν πιστεύουν ότι πρώτα θα πρέπει να καλύπτεται η εγχώρια αγορά και μετά να εξάγονται αυτά τα φάρμακα που θα εξαχθούν –και μακάρι να έχουμε και περισσότερα να εξάγουμε, αφού όμως περισσεύουν- θα πρέπει να βρουν τρόπο να υπηρετούν αυτόν τον κανόνα, να καλύπτεται πρώτα η εγχώρια αγορά».
Ο κ. Τσαπέκος ουσιαστικά επιβεβαίωσε το σημερινό θέμα του DailyPharmaNews σημειώνοντας ότι «για τις ελλείψεις έχει ευθύνη και ο κλάδος μας, και ένας – ένας φαρμακοποιός αλλά και εκτός των ιδιωτικών φαρμακαποθηκών και κάποιοι συνεταιρισμοί».
Ανέφερε μάλιστα συγκεκριμένα: «Αυτό που ακούγεται ότι ορισμένες φαρμακαποθήκες γυρνούν από φαρμακείο σε φαρμακείο και αγοράζουν φάρμακα είναι αλήθεια. Το έχουμε ακούσει αυτό. Βέβαια δεν έχουμε χαρτιά στα χέρια μας ούτε και φωτογραφίες αλλά δυστυχώς ακούγεται έντονα και με ανησυχεί αυτό και εμένα και τα υπόλοιπα μέλη του Δ.Σ. του ΠΦΣ ότι κάποιοι συνάδελφοι από ολόκληρη την Ελλάδα δέχονται επισκέψεις από φαρμακαποθήκες και δίνουν φάρμακα στις φαρμακαποθήκες αυτές για να τα εξάγουν».
πηγή: dailypharmanews
ΠΙΝΑΚΑΣ
