Σε διπλό κλοιό θα βρεθούν ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι από την 1η Ιανουαρίου της νέας χρονιάς, καθώς θα χρειαστεί να βάλουν… αρκετά βαθιά το χέρι στην τσέπη για να εξοφλήσουν τις υποχρεώσεις τους. Και αυτές δεν έχουν να κάνουν μόνο με το νέο σύστημα φορολόγησης που υιοθετεί το «τεκμήριο ελάχιστης αμοιβής», αλλά και τη δρομολογημένη αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών. «Τυχεροί στην… ατυχία» τους, αν μη τι άλλο, θα κληθούν να καταβάλλουν χαμηλότερο τίμημα από αυτό που αρχικά προβλεπόταν.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Από την 1η Ιανουαρίου 2024, λοιπόν, οι ασφαλιστικές εισφορές για ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες αναπροσαρμόζονται βάσει πληθωρισμού, όπως προβλέπεται από νόμο του 2020. Σύμφωνα με πληροφορίες, η ΕΛΣΤΑΤ αναμένεται να ανακοινώσει για το κλείσιμο του έτους πληθωρισμό που θα κυμαίνεται στο 3,7%, ενώ αρχικά υπολογιζόταν σε επίπεδα άνω του 4%. Έτσι και οι αυξήσεις των εισφορών θα είναι «ψαλιδισμένες» σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις.
Σε τι επίπεδα διαμορφώνεται κάθε ασφαλιστική κατηγορία
Οι νέες «φουσκωμένες» εισφορές θα πληρωθούν για πρώτη φορά τέλη Φεβρουαρίου, όταν και οι επαγγελματίες θα κληθούν να καταβάλλουν τις οφειλές Ιανουαρίου.
Η αύξηση αφορά και στα «μπλοκάκια», ενώ οι παράλληλα απασχολούμενοι θα την γλιτώσουν εάν οι εισφορές από την μισθωτή τους εργασία καλύπτουν τα νέα αυξημένα ποσά των ασφαλιστικών κατηγοριών.
Η αύξηση των εισφορών είναι ανάλογη του πληθωρισμού και έτσι οι εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών, των αυταπασχολούμενων και των αγροτών μετά την περσινή αναπροσαρμογή κατά 9,6%, υπολογίζεται ότι θα αυξηθούν εκ νέου σε ποσοστό πέριξ του 3,7%.
Τα ποσά των εισφορών εκτιμάται πως θα διαμορφωθούν ως εξής (σ.σ.: στα ποσά θα πρέπει να προστεθούν και τα 10 ευρώ υπέρ ανεργίας):
- Πρώτη ασφαλιστική κατηγορία: οι εισφορές θα ανέλθουν στα 238,51 ευρώ από 230,25 ευρώ που είναι σήμερα (για τον κλάδο σύνταξης και υγείας )
- Δεύτερη ασφαλιστική κατηγορία: οι εισφορές θα διαμορφωθούν στα 286,4 ευρώ από 276,19 ευρώ που είναι σήμερα
- Τρίτη ασφαλιστική κατηγορία: οι εισφορές θα ανέλθουν στα 343,23 ευρώ από 330,99 ευρώ που είναι σήμερα
- Τέταρτη ασφαλιστική κατηγορία: οι εισφορές θα διαμορφωθούν στα 412,56 ευρώ από 397,85 ευρώ που είναι σήμερα
- Πέμπτη ασφαλιστική κατηγορία: οι εισφορές θα ανέλθουν στα 494,4 ευρώ από 476,76 ευρώ που είναι σήμερα
- Έκτη ασφαλιστική κατηγορία: οι εισφορές θα διαμορφωθούν στα 643,28 ευρώ από 620,33 ευρώ που είναι σήμερα.
Υπάρχει ωστόσο και η μικρή-εισαγωγική ασφαλιστική κλάση (για νέους ελεύθερους επαγγελματίες κατά τα πρώτα 5 έτη της δραστηριότητάς τους), που από 138,15 ευρώ τον μήνα (μόνο για κύρια σύνταξη και υγεία) το ποσό θα φτάσει 144 ευρώ.
Από κοντά και οι αγρότες που από για την 1η κατηγορία από τα 137,06 θα πληρώνουν 142,13 ευρώ, τη 2η από 164,47 ευρώ πάνε στα 170,55 ευρώ, στην 3η από τα 197,37 στα 204,67 ευρώ, στην 4η από τα 236,84 στα 245,6 ευρώ, στην 5η από τα 285,09 στα 295,63 ευρώ και στην 6η κατηγορία από τα 371,7 στα 385,45 ευρώ.
Τι «χάνουν» όσοι επιλέγουν την α’ κατηγορία ασφάλισης
Για το 2023 πρέπει να σημειωθεί πως σχεδόν μονοπώλησε τις επιλογές των ελεύθερων επαγγελματιών και των αυτοαπασχολούμενων η πρώτη, φθηνή κατηγορία ασφάλισης στον ΕΦΚΑ.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, 9 στους 10 από τους συνολικά 1,3 εκατ. που είναι ασφαλισμένοι στον Ενιαίο Φορέα έχουν ενταχθεί στην 1η ασφαλιστική κατηγορία, καταβάλλοντας έως 240,25 ευρώ τον μήνα για κύρια ασφάλιση, υγεία και ανεργία.
Κι αυτό παρά το γεγονός ότι, οι ειδικοί προειδοποιούν πως έπειτα από 20 χρόνια ασφάλισης, η παραμονή τους στη χαμηλή κατηγορία οδηγεί σε σύνταξη που δεν θα αγγίζει τα 510 ευρώ.
Ακόμη και μετά από 40 χρόνια ασφάλισης, εφόσον παραμείνουν στην πρώτη κατηγορία, η σύνταξή τους δεν θα ξεπερνά τα 770 ευρώ (μεικτά).
Αναλυτικά, την τρέχουσα χρονιά, την 1η κατηγορία επέλεξαν 1.035.519 μη μισθωτοί που αντιστοιχούν στο 79,49% των ασφαλισμένων μη μισθωτών, έναντι 1.035.519 ασφαλισμένων (79,91%) με την αντίστοιχη επιλογή, ένα χρόνο πριν.
Σε αυτούς που επέλεξαν τη χαμηλότερη κατηγορία πρέπει να προστεθούν και οι 131.811 νέοι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι που αντιστοιχούν στο 10,12% του συνόλου, που επέλεξαν την ειδική κατηγορία, η οποία ισχύει μόνο για όσους έχουν κάτω από 5 χρόνια επαγγελματικής εμπειρίας και ανέρχεται πλέον σε 148,15 ευρώ (κύρια ασφάλιση, υγεία και ανεργία).
Η διαφορά που χωρίζει την πρώτη με τη δεύτερη κατηγορία είναι 46 ευρώ τον μήνα, όμως τη δεύτερη κατηγορία των επέλεξαν μόλις 56.171 άτομα (4,31%)
www.enikos.gr