Παρασκευή 18 Νοεμβρίου 2016

Τάσεις ανάκαμψης για τις φαρμακαποθήκες

Εκτιμήσεις για μικρή αύξηση φέτος έπειτα από τη συνεχή υποχώρηση άνω του 8% ετησίως κατά την περίοδο 2009-2015

Οι ιδιωτικές εταιρείες φαρμακαποθηκών εκτιμάται ότι κάλυψαν το 59% της συνολικής αγοράς το 2015, ενώ το υπόλοιπο 41% αφορά την αγορά των συνεταιρισμών φαρμακοποιών.

Του Γιώργου Σακκά
gsakkas@naftemporiki.gr 

Αντίστροφη πορεία παρουσιάζει φέτος η...


.... αγορά φαρμακαποθηκών, τερματίζοντας τη συνεχή υποχώρηση που εμφάνισε κατά την περίοδο 2009-2015 και η οποία κινούνταν με ρυθμό πάνω από -8% ετησίως. 

Όπως διαπιστώνεται σε πρόσφατη κλαδική μελέτη για τις φαρμακαποθήκες, την οποία εκπόνησε η Στόχασις Σύμβουλοι Επιχειρήσεων, η αγορά των φαρμακαποθηκών (ιδιωτικές εταιρείες και συνεταιρισμοί) παρουσίασε σημαντικές εξελίξεις την τελευταία επταετία. 

Βασικός παράγοντας είναι η μείωση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης στο πλαίσιο της διαρθρωτικής προσαρμογής των δαπανών υγείας και οι θεσμικές παρεμβάσεις που επέφεραν μείωση στις τιμές των φαρμάκων και συρρίκνωση του περιθωρίου κέρδους. Αποτέλεσμα αυτών των εξελίξεων είναι η σημαντική μείωση κατά 42% του συνολικού μεγέθους της αγοράς των φαρμακαποθηκών. 

Σύμφωνα με τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της Στόχασις, Βασίλη Ρεγκούζα, το συνολικό μέγεθος της εγχώριας αγοράς των φαρμακαποθηκών (ιδιωτικές εταιρείες και συνεταιρισμοί) υπολογίζεται σε 3.020 εκατ. ευρώ το 2015, με Μέσο Ετήσιο Ρυθμό Μεταβολής (ΜΕΡΜ) -8,6% την περίοδο 2009-2015.

Ειδικότερα, οι ιδιωτικές εταιρείες φαρμακαποθηκών εκτιμάται ότι κάλυψαν το 59% της συνολικής αγοράς το 2015, ενώ το υπόλοιπο 41 % αφορά την αγορά των συνεταιρισμών φαρμακοποιών. Σημειώνεται ότι η αγορά του κυριότερου πελάτη των φαρμακαποθηκών, δηλαδή η αγορά των φαρμακείων, μειώθηκε κατά 37% την τελευταία επταετία.

Όσον αφορά το 2016, προβλέπεται ότι συνολικά η αγορά των φαρμακαποθηκών θα παρουσιάσει μικρή αύξηση σε σχέση με το 2015.

Στη μελέτη της Στόχασις διαπιστώνεται επίσης ότι η οικονομική κατάσταση των συνεταιρισμών χαρακτηρίζεται από ικανοποιητικές συνθήκες άμεσης και ταμειακής ρευστότητας την περίοδο 2012-2015, λαμβανομένων υπ’ όψιν των ασφυκτικών συνθηκών ρευστότητας. Από την άλλη πλευρά, οι ιδιωτικές φαρμακαποθήκες εμφανίζουν τους εν λόγω δείκτες συγκριτικά χαμηλότερους την αντίστοιχη περίοδο.

Η σχετική σταθερότητα του περιθωρίου μικτού κέρδους την εξεταζόμενη περίοδο αναδεικνύει τη διαρκή προσπάθεια προσαρμογής των επιχειρήσεων στο οικονομικό περιβάλλον των τελευταίων ετών. Σημειώνεται ότι οι ιδιωτικές φαρμακαποθήκες επανέρχονται σε θετικά λειτουργικά και καθαρά αποτελέσματα την τελευταία εξεταζόμενη τριετία.

Οι τιμές του δείκτη κάλυψης χρηματοοικονομικών δαπανών του κλάδου την τριετία 20132015 δείχνουν την ανθεκτικότητά του, με τους συνεταιρισμούς να κινούνται σε σταθερά και ελαφρώς υψηλότερα επίπεδα έναντι των ιδιωτικών φαρμακαποθηκών.

Οι προοπτικές του κλάδου 

Όπως σχολιάζουν εκπρόσωποι της αγοράς, το κλίμα που προδιαγράφεται για τον κλάδο των φαρμακαποθηκών δεν είναι ευοίωνο. Οι δώδεκα -έως τώραμειώσεις τιμών και οι τρομακτικές και συσσωρευμένες επισφάλειες έχουν μειώσει δραματικά τα ίδια κεφάλαια των επιχειρήσεων. Παράλληλα, έχει αυξηθεί το κόστος χρήματος και έχει μειωθεί η πρόσβαση στον τραπεζικό δανεισμό, με συνέπεια να δήμιου ργούνται συνθήκες χρηματοοικονομικής ασφυξίας των φαρμακαποθηκών, καθώς την ίδια στιγμή ένα μεγάλο κομμάτι της βιομηχανίας συνεχίζει να μη χορηγεί τη νόμιμη πίστωση. Αν προστεθεί ακόμη η αύξηση της φορολογίας, η αύξηση των καυσίμων που επιβαρύνει τις μεταφορές και η μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης (δημόσιας και ιδιωτικής), τότε δεν είναι παράλογη και η εκτίμηση ότι πολλές εταιρείες δεν θα αντέξουν.

Αξίζει αν επισημανθεί επίσης για μια ακόμη φορά πως ανάσα στη λειτουργία των φαρμακαποθηκών δίνουν οι παράλληλες εξαγωγές οι οποίες βοηθούν στη ρευστότητα των εταιρειών. Μάλιστα, σύμφωνα με τα δεδομένα του ΕΟΦ, έπειτα από μια πολυετή σταδιακή απομείωση, το 2015 οι παράλληλες εξαγωγές αυξήθηκαν σχεδόν 31% σε αξία συγκριτικά με το 2014. Ειδικότερα, πέρυσι οι παράλληλες εξαγωγές ανήλθαν σε 401,6 εκατ. ευρώ έναντι 306,7 εκατ. ευρώ το 2014. Οι αξίες, βέβαια, φαίνεται να ακολουθούν τις ποσότητες, οι οποίες εκτινάχθηκαν στις 19.126.566 συσκευασίες το 2015, από 10.059.249 το 2014, δηλαδή άνοδος της τάξης του 90%.

Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά οι εκπρόσωποι της αγοράς, μέσω των παράλληλων εξαγωγών επί της ουσίας χρηματοδοτείται και η αλυσίδα φαρμάκου, καθώς εξασφαλίζεται ρευστότητα η οποία επιτρέπει σε έναν βαθμό και τις καθυστερήσεις αποπληρωμών των φαρμακείων, τα οποία με τη σειρά τους πληρώνονται με σχετικές καθυστερήσεις από τον ΕΟΠΥΥ.

Βελτίωση κεφαλαιακής διάρθρωσης

Στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται περίπου 145 επιχειρήσεις, από τις οποίες περίπου οι 100 είναι ιδιωτικές εταιρείες φαρμακαποθηκών και οι υπόλοιπες συνεταιρισμοί φαρμακοποιών. Ο ανταγωνισμός μεταξύ των επιχειρήσεων του κλάδου είναι έντονος, γεγονός που οφείλεται κυρίως στον μεγάλο αριθμό τους και εστιάζεται στον βαθμό εξυπηρέτησης και στην πιστωτική πολιτική προς τα φαρμακεία, καθώς η τιμολογιακή πολιτική είναι «ρυθμισμένη». Αξίζει εδώ να αναφερθεί ότι το 2016 ο αριθμός των φαρμακαποθηκών, σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ήταν στις 126, έχοντας σημειώσει άνοδο κατά 5% σε σχέση με το 2014, αλλά έχοντας σημειώσει μεγάλη μείωση σε σχέση με δέκα χρόνια πριν όπου έφταναν στις 180. Πάντως, ακόμη και παρά τη μείωση αυτή, η Ελλάδα κατέχει την καλύτερη αναλογία όσον αφορά τη σχέση φαρμακαποθηκών / πληθυσμού, καθώς αντιστοιχεί μία φαρμακαποθήκη ανά 110.600 κατοίκους. Έτσι η Ελλάδα καταλαμβάνει την πρώτη θέση στην Ευ ρώπη σε πλήθος χονδρεμπόρων ανά κάτοικο.

Όσον αφορά τη χρηματοοικονομική κατάσταση των επιχειρήσεων του κλάδου, σύμφωνα με την υπεύθυνη του τμήματος Κλαδικών Στοχεύσεων της Στόχασις Παναγιώτα Κόκκα, βελτίωση παρουσιάζει η κεφαλαιακή διάρθρωση τόσο των ιδιωτικών φαρμακαποθηκών όσο και των συνεταιρισμών την περίοδο 20122015, με τους δεύτερους να εμφανίζουν σχετικά ικανοποιητική κεφαλαιακή διάρθρωση.

ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ