Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ
ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΩΝ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΣΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ
ΚΑΙ ΣΤΗΝ
ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ
1)
ΔΙΑΣΠΟΡΑ ΤΩΝ ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ ΣΤΟ ΝΟΜΟ
Οι γεωγραφικές ιδιαιτερότητες του
νομού Ρεθύμνης- νησιωτική περιοχή με μεγάλους ορεινούς όγκους- είναι σίγουρα
ένας από τους βασικότερους συντελεστές της διαμόρφωσης της ομορφιάς του τόπου
και των λαογραφικών χαρακτηριστικών. Ωστόσο, αποτελούν ταυτόχρονα έναν ανασταλτικό παράγοντα για την
καθημερινή δραστηριότητα των πολιτών σε δυσπρόσιτες και απομακρυσμένες περιοχές.
Πάραυτα, όλοι οι κάτοικοι και παρά τις αντιξοότητες μπορούν να βρουν ένα
φαρμακείο σε απόσταση που να καλύπτει ακόμα και την πιο επείγουσα ανάγκη.
Στο νομό
Ρεθύμνης βρίσκονται σήμερα 62 φαρμακεία, εκ των οποίων τα 38 στο αστικό σύμπλεγμα της πόλεως. Η χωροταξικά
ισόρροπη διασπορά των φαρμακείων, εξασφαλίζεται λόγω των πληθυσμιακών κριτηρίων
που επιβάλλει η φαρμακευτική νομοθεσία για την ίδρυση φαρμακείου[1].
Οι φαρμακοποιοί αναλαμβάνουν καθημερινά την ευθύνη της
διάθεσης των αναγκαίων για την υγεία του πληθυσμού φάρμακα, την παροχή συμβουλευτικών
υπηρεσιών σχετικά με τη φαρμακοθεραπεία, αλλά και την προσφορά πρώτων βοηθειών
όποτε αυτό είναι απαραίτητο στα πλαίσια του πεδίου γνώσης και ευθύνης τους. Η
διασπορά των φαρμακείων στην ενδοχώρα
και ο μεγάλος αριθμός φαρμακείων στην αστική περιοχή (που συγκεντρώνει
και μεγάλο μέρος του πληθυσμού) είναι αυταπόδεικτο πως διευκολύνει την πρόσβαση
των πολιτών στο φάρμακο.
Η πρόσβαση αυτή κρίνεται
ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της δημόσιας υγείας και του βιοτικού επιπέδου
των πολιτών, διαπίστωση που είναι πανευρωπαϊκά και παγκοσμίως αποδεκτή. [2]
Άλλωστε, σε πολλές περιοχές στην
ενδοχώρα τα φαρμακεία είναι ο μόνος χώρος παροχής υπηρεσιών υγείας σε ακτίνα
πολλών χιλιομέτρων, και μάλιστα προσβάσιμος σε όλο τον πληθυσμό. Παράλληλα,
στην πόλη, λόγω του συστήματος εφημεριών –διανυκτερεύσεων, εξασφαλίζεται η
πρόσβαση του πολίτη στο φάρμακο 24 ώρες την ημέρα, 365 ημέρες το χρόνο.
ΧΑΡΤΗΣ
ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ ΝΟΜΟΥ ΡΕΘΥΜΝΗΣ
ΧΑΡΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ ΣΤΟ ΑΣΤΙΚΟ ΣΥΜΠΛΕΓΜΑ ΤΟΥ ΡΕΘΥΜΝΟΥ
2)
ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
α) Θέσεις
εργασίας
Στα 62 φαρμακεία του νομού
απασχολούνται 68 φαρμακοποιοί και πάνω από 70 φαρμακοϋπάλληλοι.
Στη Συνεταιριστική
Φαρμακαποθήκη (ΣΥΦΑΡ, υποκατάστημα ΣΥΦΑΚ) απασχολούνται 20 εργαζόμενοι.
Εκτός από τις παραπάνω θέσεις
εργασίας (160 το σύνολο) που διατηρούν τα φαρμακεία με άμεση εργασιακή σχέση,
προσφέρεται, επίσης, απασχόληση σε συνεργαζόμενους επαγγελματίες από άλλους
κλάδους, όπως λογιστές, μεταφορικές εταιρείες κλπ.
Η προσφορά και διατήρηση
όλων των παραπάνω θέσεων εργασίας, οι οποίες μάλιστα αφορούν στην συντριπτική
τους πλειοψηφία προσωπικό υψηλής επιστημονικής κατάρτισης και εκπαίδευσης,
αποτελεί αναμφίβολα σημείο στο οποίο πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή,
δεδομένων των σημερινών ποσοστών ανεργίας στη χώρα που αγγίζουν το 28% για την
περιοχή της Κρήτης [3].
β) Οικονομική
στήριξη τοπικών κοινοτήτων
Τα φαρμακεία στεγάζονται σε
καταστήματα που υποχρεωτικά και ελεγχόμενα από τη διεύθυνση υγιεινής, τηρούν
συγκεκριμένες προδιαγραφές. Έτσι, εκτός από τα ενοίκια που καταβάλλονται, οι
υψηλές απαιτήσεις της καθημερινής πρακτικής του επαγγέλματος (πάγιος εξοπλισμός
και αναλώσιμο υλικό) αλλά και διαμόρφωσης του χώρου, προσφέρουν εκ των
πραγμάτων αντικείμενο και σε άλλες εμπλεκόμενες επιχειρήσεις.
3)
ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Τα φαρμακεία ως επιχειρήσεις
στηρίζονται όσον αφορά το τζίρο τους κατά 80%
τουλάχιστον στα συνταγογραφούμενα φάρμακα. Επομένως, δεδομένου ότι κάθε
μήνα καταθέτουν τις εκτελεσμένες συνταγές
στον ΕΟΠΥΥ συνοδεία τιμολογίου, φορολογικής και ασφαλιστικής
ενημερότητας[4],
είναι πρακτικά αδύνατον να φοροδιαφύγουν, κάτι που άλλωστε τα κατατάσσει στις
περισσότερο αξιόπιστες φοροδοτικά επιχειρήσεις.
Την ίδια στιγμή, οι
ασφαλιστικές εισφορές των φαρμακοποιών παρακρατούνται αυτόματα από τις πληρωμές
του ΕΟΠΥΥ, επομένως οι φαρμακοποιοί είναι επίσης αδύνατον να εισφοροδιαφεύγουν.
4) ΠΡΟΣΦΟΡΑ
ΣΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
Η στήριξη των φαρμακείων στα
κρατικά έσοδα, ωστόσο, είναι πολύπλευρη και δεν περιορίζεται μόνο στα
προαναφερθέντα. Έμμεσα, αλλά σημαντικά, οι φαρμακοποιοί αναλαμβάνουν τον
τελευταίο καιρό υποχρεώσεις που άλλοτε αφορούσαν αποκλειστικά το δημόσιο : Ηλεκτρονική
συνταγογράφηση και κατάργηση συνταγολογίων, διανεμητικοί λογαριασμοί μελών
φαρμακευτικών συλλόγων, ανάληψη
χρηματοοικονομικού κόστους λόγω των εξω-συμβατικών καθυστερήσεων πληρωμών από
τον ΕΟΠΥΥ, ανάληψη υποχρέωσης είσπραξης ενός ευρώ ανά συνταγή υπέρ ΕΟΠΥΥ, είναι
μόνο μερικά παραδείγματα.
Ιδιαιτέρως σημαντική είναι η
συμβολή των φαρμακείων στην ελάττωση του
συνολικού κόστους του συστήματος υγείας στη χώρα:
α) Σε καθημερινή βάση και χωρίς καμία οικονομική
επιβάρυνση για το ασφαλιστικό σύστημα ή τον ασθενή, η συμβουλευτική των
φαρμακοποιών σε θέματα φαρμακοθεραπείας μεγιστοποιεί τα οφέλη και ελαχιστοποιεί
την πιθανότητα ανεπιθύμητων ενεργειών, διαμέσου της υποβοήθησης του ασθενούς να κατανοήσει και να συμμορφωθεί
με τη φαρμακευτική αγωγή όταν πρόκειται για συνταγογραφούμενα φάρμακα, ή
διαμέσου της πρότασης για κατάλληλη, ή αποτροπής για ακατάλληλη, χρήση μη
υποχρεωτικώς συνταγογραφούμενων φαρμάκων. Άλλωστε, οι φαρμακοποιοί επεμβαίνουν
άμεσα σε περιπτώσεις ανακλήσεων φαρμακευτικών προϊόντων που κρίνονται μη
ασφαλή, χάρη στην άριστη οργανωτική δομή φαρμακευτικών συλλόγων και
φαρμακαποθηκών, που επιτρέπει την ταχύτητα επέμβαση όταν οι αρμόδιοι φορείς
(ΕΟΦ) το προτείνουν.
β) Εξίσου βαρύνουσας σημασίας είναι η συμβολή των
φαρμακοποιών στην εκπαίδευση του κοινού, ώστε να προλαμβάνεται η εξάπλωση
επιδημικών ασθενειών (όπως πχ η γρίπη), αλλά και στην καταπολέμηση του
καπνίσματος, του αλκοολισμού κλπ. Η δράση αυτή αναγνωρίζεται και από κρατικούς
φορείς, (ΚΕΕΛΠΝΟ, Διευθύνσεις Υγειονομικών Υπηρεσιών κλπ) , οι οποίοι συχνά
πυκνά καλούν τους φαρμακοποιούς να συμμετάσχουν σε ενημερωτικές εκστρατείες
προς το κοινό.
γ) Τέλος, είναι γεγονός πως τα φαρμακεία αποτελούν τον
πιο εύκολα προσβάσιμο σταθμό υγείας στον οποίο κατά πρώτο λόγο απευθύνεται ο
ασθενής. Οι φαρμακοποιοί κατευθύνουν κάθε φορά τον ασθενή στον κατάλληλο
εξειδικευμένο επιστήμονα υγείας, συμβάλλοντας κατά τον τρόπο αυτό στην εξοικονόμιση
χρόνου και πόρων για την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια φροντίδα υγείας.
Υπάρχοντα στοιχεία από χώρες της Ε.Ε. συνηγορούν στο ότι η παρέμβαση των
φαρμακοποιών, λόγω της αποτροπής για άσκοπη ,ή λανθασμένης κατεύθυνσης,
αναζήτηση άλλων υπηρεσιών πρωτοβάθμιας περίθαλψης, εξοικονομεί πόρους της
τάξεως του 25% από το συνολικό σύστημα υγείας[5].
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Για όλους τους
παραπάνω λόγους, κρίνεται πως η
συμμετοχή των φαρμακείων έχει άμεσο αντίκτυπο στην ποιότητα της παροχής
υπηρεσιών υγείας στον τόπο μας, στην εξοικονόμηση πόρων για το πολύπαθο εθνικό
σύστημα υγείας, συνεισφέροντας ταυτόχρονα και στην τοπική και εθνική οικονομία.
Η ισότιμη πρόσβαση του συνόλου του πληθυσμού στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη,
άλλωστε, είναι ο κυριότερος παράγοντας στον οποίο οφείλεται η σημαντική αύξηση
του προσδόκιμου επιβίωσης στη χώρα μας τις τελευταίες δεκαετίες.
Αν θέλουμε τα φαρμακεία να συνεχίσουν να εκπληρώνουν
το σκοπό τους, αν θέλουμε η ποιότητα και το εύρος των υπηρεσιών που προσφέρουν
να είναι εφικτά, τότε τα φαρμακεία πρέπει να είναι οικονομικά βιώσιμα και στα
χέρια ανεξάρτητων φαρμακοποιών που να έχουν την πλήρη και αποκλειστική ευθύνη.
Τα τελευταία χρόνια, πολλά μέτρα έχουν ληφθεί, εις
βάρος της φαρμακευτικής περίθαλψης και εις βάρος βιωσιμότητας του ανεξάρτητου
Ελληνικού φαρμακείου. Τα νέα μέτρα που περιλαμβάνονται στην αμφίβολης
αξιοπιστίας και προέλευσης έκθεσης του ΟΟΣΑ που κατατίθενται στη βουλή υπό τη
μορφή πολυνομοσχεδίου προς ψήφιση, θα πρέπει να γίνει κατανοητό πως θα έχουν
άμεσο αντίκτυπο στο συνολικό σύστημα υγείας και στα οικονομικά της υγείας και
της χώρας. Κάθε πρόταση που αφορά κατάργηση κανονισμών και διατάξεων (που
πολλές άλλες Ευρωπαïκές χώρες διατηρούν) θα πρέπει να σέβεται τα τοπικά και
εθνικά δεδομένα, όπως και τις μελέτες
των κατεξοχήν αρμόδιων διεθνών οργανισμών υγείας.
Ρέθυμνο
25/3/2014
Βαρδιάμπασης Κωνσταντίνος
Πρόεδρος Φαρμακευτικού Συλλόγου Ρεθύμνου
ΑΙΤΗΜΑ ΠΡΟΣ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ ΡΕΘΥΜΝΟΥ
Κύριοι βουλευτές, σας καλούμε να καταψηφίσετε :
1)
Κάθε
διάταξη που οδηγεί σε ωράριο – χάος. Η αδυναμία κατάρτισης πινάκων
εφημερευόντων φαρμακείων θα οδηγήσει σε μεγάλη ταλαιπωρία τους πολίτες, ακόμα
και σε κίνδυνο για τη δημόσια υγεία, αφού δεν θα εγγυάται κανείς την ύπαρξη
ανοικτού φαρμακείου οποιαδήποτε ώρα και ημέρα.
2)
Κάθε
διάταξη που οδηγεί βραχυπρόθεσμα ή μεσοπρόθεσμα την διάθεση μη υποχρεωτικώς
συνταγογραφούμενων φαρμάκων από super market, βενζινάδικα
και λοιπά καταστήματα εκτός φαρμακείων.
3)
Κάθε
διάταξη που οδηγεί στην κατάργηση της διατίμησης των Μ.Υ.ΣΥ.ΦΑ. , με αποτέλεσμα
την κατακόρυφη αύξηση της τιμής τους και την άνιση πρόσβαση στο φθηνό φάρμακο από το σύνολο του πληθυσμού.
4)
Κάθε
διάταξη που επιτρέπει σε ιδιωτικά κεφάλαια εταιριών να συμμετέχουν
καθ’οποιονδήποτε τρόπο στο ποσοστό ιδιοκτησίας του φαρμακείου, παίρνοντας την
απεριόριστη και αποκλειστική ευθύνη από τον ιδιοκτήτη επιστήμονα φαρμακοποιό.
5)
Κάθε
διάταξη που καταργεί τα χωροταξικά κριτήρια περί ιδρύσεως φαρμακείων και θα
οδηγήσει στη συγκεντροποίηση σε σημεία εμπορικού ενδιαφέροντος και εγκατάλειψη
απομακρυσμένων περιοχών.
6)
Κάθε
διάταξη που επιτρέπει την ίδρυση φαρμακείων εντός super market ή άλλων πολυκαταστημάτων,
πολύ-ιατρείων κλπ.
7)
Κάθε
διάταξη που επιτρέπει την πολύ-ιδιοκτησία φαρμακείων.
Θεωρούμε
αυτονόητη τη στήριξή σας στα δίκαια αιτήματά μας. Σε διαφορετική περίπτωση, οι
φαρμακοποιοί του νομού Ρεθύμνης, είναι έτοιμοι να ενημερώσουν τους πολίτες της
πόλης για το ποιοι οδήγησαν στην παράδοση της φαρμακευτικής περίθαλψης σε
συμφέροντα πολυεθνικών, στην εγκατάλειψη των επαρχιακών φαρμακείων, στην
υποβάθμιση της φαρμακευτικής περίθαλψης, στην αύξηση του κόστους των φαρμάκων,
στην υποβάθμιση της δημόσιας υγείας, στην ανεργία και στην εγκατάλειψη δεκάδων
οικογενειών.
Ζητάμε την πραγματοποίηση συνάντησης με
εκπροσώπους του Φαρμακευτικού Συλλόγου Ρεθύμνου για την αναλυτική σας
ενημέρωση, την Πέμπτη 27/3/14.
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΡΕΘΥΜΝΟΥ
Ο Πρόεδρος
Βαρδιάμπασης Κωνσταντίνος
[1]
Ν.3457/2006, άρθρο 13., Ν.3918/2011, άρθρο 36
[2] PGEU Ref 12.03.29E 002,
[3]
ΕΛΣΤΑΤ, έρευνα εργατικού δυναμικού, Οκτώβριος 2013 http://www.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE/BUCKET/A0101/PressReleases/A0101_SJO02_DT_MM_10_2013_01_F_GR.pdf
[4]
ΕΟΠΥΥ «Παραλαβή λογαριασμών φαρμακείων»
αρ.πρωτοκ.οικ.48932, 27-11-2012
[5] Study on Assessment of
health interventions at the Community Pharmacies in Spain,
CGCOF 2003.