Τρίτη 8 Σεπτεμβρίου 2015

Δημήτρης Καραγεωργίου: «Τέλος εποχής για το φαρμακευτικό επάγγελμα όπως το γνωρίζαμε ως τώρα»

Αυτογνωσία 1

Εφέτος συμπληρώνονται 40 χρόνια από τότε που για πρώτη φορά τέθηκαν γεωγραφικά κριτήρια ίδρυσης φαρμακείων μετά τις απελευθερώσεις του 1968. Επρόκειτο για μια ελάχιστη απόσταση 50 μέτρων του ενός φαρμακείου από το άλλο.

Τότε (1975) το Ελληνικό Κράτος έκρινε ότι ο πληθυσμός των φαρμακείων μεγάλωνε ταχύτατα σε σχέση με τον εξυπηρετούμενο πληθυσμό και ότι θα συνέτρεχαν λόγοι αθέμιτου ανταγωνισμού μεταξύ των φαρμακοποιών. Τέτοιοι που θα προσέβαλαν την προστασία της Δημόσιας Υγείας.

Αυτή ήταν η αρχή μιας νέας εποχής για το φαρμακευτικό επάγγελμα που φαίνεται ότι...


... κλείνει τον κύκλο της στις μέρες μας με τα προαπαιτούμενα της OECD toolkit.

Υπήρξαν έκτοτε πλήθος ρυθμίσεων. Νομοθετήματα (με κορυφαίο τον Ν.1963/91 που καθόρισε grosso modo μέχρι σήμερα τη μορφή και δομή των φαρμακείων). Υπουργικές αποφάσεις, τροπολογίες, αποφάσεις δικαστηρίων και ΣτΕ στα χρόνια που πέρασαν δημιούργησαν το Ελληνικό φαινόμενο φαρμακείων. Δηλαδή το πιο ανοιχτό «κλειστό επάγγελμα». Με όλες τις υπάρχουσες ρυθμίσεις και περιορισμούς το Ελληνικό Κράτος έβρισκε σε κάθε δεκαετία την αφορμή να αυξήσει τον αριθμό των φαρμακείων. Έτσι ώστε σήμερα να υπάρχουν 10.500 φαρμακεία άριστης όμως διασποράς σ’ όλη τη χώρα και σ’ αυτά να εργάζονται ως ιδιοκτήτες και συνιδιοκτήτες 12.000 φαρμακοποιοί. Οι εργαζόμενοι ως υπάλληλοι φαρμακοποιοί είναι συγκριτικά ελάχιστοι. Το ιδιοκτησιακό ήταν πάντα αυστηρά υπέρ του φαρμακοποιού.

Η αναλογία φαρμακείου προς εργαζόμενο φαρμακοποιό είναι 1,1. Έχει ιδιαίτερη σημασία η διασπορά των φαρμακείων στη χώρα μας πληθυσμού 11 εκ. λόγω του νησιωτικού και του ανάγλυφου ορεινού της μέρους. Σκεφθείτε ότι η απόσταση σε ευθεία από το Αιγαίο στο Ιόνιο είναι μόνο 250 χλμ.. Η προσέγγιση όμως λόγου του όγκου της Πίνδου απαιτεί μέρες. Έτσι λόγω της αναζήτησης καλύτερων οικονομικών ευκαιριών η εξάπλωση των φαρμακείων ορίζεται σε αστικές- ημιαστικές- επαρχιακές- απομονωμένες ζώνες ως άριστη συνεισφορά στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας. Γεγονός που το διευκολυνόμενο κράτος μόνο έμμεσα παραδέχεται ακόμα και σήμερα.

Στα αίτια του μεγάλου πληθυσμού φαρμακείων θα πρέπει να αναζητηθούν πολλοί παράγοντες.

§ Μεγάλος επίσης αριθμός γιατρών

§ Ελλειμματική ΠΦΥ

§ Μεγάλος αριθμός εισερχόμενων στο επάγγελμα έναντι εξερχόμενων

§ Σταθερό, μικρό συγκριτικά με την Ε.Ε, εισόδημα λόγω άμεσης συλλογικής σύνδεσης με το σύστημα Υγείας και την Κοινωνική ασφάλιση

§ Οι επηρεασμοί από τις αλλαγές στην ευρύτερη αγορά ελάχιστοι συγκριτικά

§ Προστατευτικό περιβάλλον φαρμακευτικής αγοράς

§ Δημιουργία οικογενειακών διάδοχων καταστάσεων στην ιδιοκτησία των φαρμακείων

§ Δημιουργία επίσης προστατευμένου δικτύου συνεταιρισμών φαρμακοποιών

§ Σταθερό ποσοστό κέρδους που εξασφαλίζει βιωσιμότητα

§ Υψηλή φαρμακευτική δαπάνη που κυρίως οφείλονταν στον τρόπο τιμολόγησης των φαρμάκων

§ Αδυναμία συνεχών καταγραφών με ακρίβεια των τρόπων συνταγογράφησης

§ Κακές πρακτικές συνταγογράφησης – Κατευθυνόμενη συνταγογραφία

§ Κακή διάρθρωση κλινικών και νοσοκομείων και στελέχωση Κέντρων Υγείας

§ Αδυναμία του κράτους να παρακολουθήσει με συνεχείς ελέγχους την ποιότητα και απόδοση των νομοθετημάτων του στη φαρμακευτική περίθαλψη

§ Συνεχείς πιέσεις συμφερόντων παραγωγών και χονδρεμπορίου που πάντοτε επικοινωνιακά αποδίδονταν στην «κακιά συντεχνία των φαρμακοποιών» επίτηδες για να χτυπηθεί η προσωπική σχέση ασθενούς- πελάτη- φαρμακοποιού

§ Έμμεση επιβολή νοοτροπίας στους πολίτες υπέρ των πολλών φαρμακείων αφού όσο ο αριθμός τους αύξανε και η δουλειά ήταν εφ’ όρου ζωής εξασφαλισμένη κάπου θα υπήρχε θέση και για το «δικό τους παιδί»

§ Άριστη όμως εντύπωση και γνώμη των πολιτών για τον φαρμακοποιό τους.

Σταματώ εδώ γιατί ο λόγος της παρουσίασης μου είναι να δείξω όχι μόνο πώς φθάσαμε στη σημερινή κατάσταση αλλά να σας δείξω ποια είναι η σημερινή κατάσταση.

Αυτά που αναφέρθηκαν ποιο πάνω φθάνουν μέχρι το 2009. Είναι το έτος αναφοράς για όλους τους Ευρωπαίους, τότε που η φαρμακευτική δαπάνη 5,9 δις ήταν αναλογικά μακράν η υψηλότερη στην Ε.Ε.. Σήμερα είναι στα 2 δις και είναι αναλογικά πάλι μακράν η χαμηλότερη στην Ε.Ε.. Με μέγιστο ερωτηματικό. Πού ανάμεσα στα δύο αυτά νούμερα είναι οι πραγματικές ανάγκες των πολιτών ? Πόσο ακριβής είναι ο δείκτης του υπολογισμού του 1% του ΑΕΠ ? Είναι οι ανάγκες μας ίδιες με του Βελγίου που δέχθηκε ο ΟΟΣΑ και το Ελληνικό Κράτος όταν έχουμε εκτός των άλλων 1 εκ. μόνιμους κατοίκους μη Έλληνες και 200.000 οικονομικούς εξαθλιωμένους μετανάστες σε 6 μήνες που προσπαθούν να φτάσουν στις Βόρειες χώρες της Ε.Ε..

Από το 2009 μέχρι σήμερα με τα 1) συνεχή μνημόνια και 2) τις αλλαγές τιμολόγησης φαρμάκων με την εξαετή ύφεση, 3)την δραματική υποχώρηση των εισφορών στην Κοιν. Ασφάλιση, 4)την μείωση των κρατικών επιχορηγήσεων,

5) τους 1.500.000 άνεργους, 6)τους 300.000 νέους (κυρίως επιστήμονες) στο εξωτερικό με το 7)14,5% του ενεργού πληθυσμού συνταξιούχους(στην Ε.Ε. ο.μ.ο. είναι 8,5%), 8) με την πολύ κακή αναδιάρθρωση του Τομέα Υγείας , 9) τις καθυστερήσεις πληρωμών, τα ληξιπρόθεσμα χρέη του κράτους , 10) την δραματική πτώση της αγοραστικής ικανότητας (ΡΡΡ) σε συνολικά πάνω από 40% 11)την αποσάθρωση υλικών, ψυχών (4000 αυτοκτονίες) και δομών στα νοσοκομεία και στην ΠΦΥ, 12) την απαξίωση κατεστημένων αξιών όπως αυτή των υπηρεσιών φαρμακείου λόγω χρήσης Internet αλλά πάντοτε εξαιρετ6ικάκαλή γνώμη για τον φαρμακοποιό τους.

Μιλάμε αδρά για την ανθρωπιστική κρίση που δεν μπορεί να αποτυπωθεί ακριβώς στα νούμερα που χρησιμοποιεί η επιτροπή LINDE του Ευρωκοινοβουλίου.

Σήμερα παρ’ όλες τις υποχρεώσεις τα 10.500 φαρμακεία (έχασαν 60% τζίρου σε 2 χρόνια!) στέκονται μέσα από τις πολύ προσωπικές σχέσεις με τους πελάτες τους και προετοιμάζονται με τη βοήθεια των συλλογικών οργάνων για την εποχή των φαρμακευτικών υπηρεσιών και τίθεται τελικό αλλά σημαντικό ερώτημα προς τον πολίτη.

Είναι καλύτερο ένα φαρμακείο σε κάθε πολυκατοικία που αδυνατεί να παράσχει υπεύθυνες πιστοποιημένες υπηρεσίες και δεν αποτρέπει την άμεση προσφυγή ακόμη και για μικροενόχληση σε νοσοκομείο ή ένα Φαρμακείο υπηρεσιών 300 μέτρα πιο μακριά που είναι μέρος της ΠΦΥ. Το ερώτημα δεν είναι καθόλου ρητορικό και αφορά την ενδεχομένως άμεσα αναγκαία επαγγελματικής μας αυτορρύθμιση. Με σημείο εκκίνησης την άριστη γνώμη και εντύπωση των πολιτών για τους φαρμακοποιούς. Πώς ορίζεται τελικά η ανάπτυξη στη φαρμακευτική περίθαλψη?

Πώς εμείς χωρίς έξωθεν παρεμβάσεις και βίαιες υποχρεωτικές εξόδους στην ανεργία τα φαρμακεία θα γίνουν 3.500. Περίπου ίσος αριθμός της μέσης αναλογίας με τον πληθυσμό στην Ε.Ε.. Πρέπει δηλαδή να ανοίξει οπωσδήποτε ζωτικός χώρος ανταγωνισμού επενδυτών, ιδιωτών και φαρμακοποιών.

Πώς η φαρμακευτική αγορά στη χώρα μας όπως είναι σήμερα δε θα είναι «highly fragmented market» όπως την χαρακτήρισαν οι Ευρωπαίοι «experts».



Δημήτρης Καραγεωργίου