Την κατάργηση της ένδειξης «στερείται» για τα νοσοκομειακά φάρμακα και την αφαίρεση από τον ΕΟΠΥΥ της δυνατότητας να τα χορηγεί στους χρονίως πάσχοντες - τακτική που ακολουθήθηκε τα τελευταία χρόνια εξαιτίας των ελλειμματικών προϋπολογισμών των νοσηλευτικών ιδρυμάτων - σχεδιάζει η ηγεσία του υπουργείου Υγείας. Το θέμα αποτέλεσε αντικείμενο συζήτησης μεταξύ της ελληνικής πλευράς και των εκπροσώπων των θεσμών, με τους τελευταίους να ζητούν επιμόνως τη χορήγηση των νοσοκομειακών φαρμάκων υψηλού κόστους αποκλειστικά και μόνο από τα νοσηλευτικά ιδρύματα και την επιβολή σε αυτά clawback (μηχανισμός αυτόματης επιστροφής στην περίπτωση υπέρβασης των προκαθορισμένων δαπανών).
Περιορισμένες αντοχές
Η ελληνική πλευρά προχωρεί, κατ' απαίτηση των δανειστών, στην εφαρμογή του συγκεκριμένου μέτρου, χωρίς ωστόσο να έχει εξετάσει ένα σοβαρό πρόβλημα: τις περιορισμένες αντοχές - οικονομικές και λειτουργικές - των νοσοκομείων του ΕΣΥ, και δη των ειδικών, όπως είναι τα αντικαρκινικά, τη στιγμή που οι απαιτήσεις θα αυξηθούν δραματικά, καθώς με τη νέα απόφαση οι ασθενείς σχεδόν θα υποχρεούνται να επισκεφθούν δημόσιο νοσοκομείο για τη χημειοθεραπεία ή την ακτινοθεραπεία τους. Στην περίπτωση που επιλέξουν ιδιωτικό νοσοκομείο, θα πρέπει να αγοράσουν οι ίδιοι το φάρμακό τους. Και αυτό διότι - όπως αναφέρουν οι πληροφορίες - στον ΕΟΠΥΥ θα δίδεται κάθε μήνα ένα μικρό ποσό για φάρμακα υψηλού κόστους, το οποίο όμως θα διατίθεται μόνο σε νοσοκομεία και κλινικές που δεν διαθέτουν φαρμακείο. «Δώρο άδωρο», αφού φαρμακείο δεν διαθέτουν μόνο τα μικρά νοσοκομεία, δυναμικότητας μέχρι 60 κλινών, στην πλειονότητα των οποίων δεν γίνονται τέτοιου είδους θεραπείες.
Οι εκπρόσωποι των ασθενών κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου. «Αν τα φάρμακα διατίθενται μόνο από τα νοσοκομεία του ΕΣΥ και όχι από τον ΕΟΠΥΥ, πολλοί ασθενείς που σήμερα αντέχουν οικονομικά να επισκεφθούν για τη θεραπεία τους ιδιωτική κλινική, πληρώνοντας μέρος του νοσηλίου κάθε 20 ημέρες, θα στραφούν και αυτοί προς τα δημόσια νοσοκομεία, καθώς δεν θα μπορούν να καλύπτουν και το κόστος των φαρμάκων. Ετσι, θα μεγαλώσουν οι λίστες αναμονής και θα αυξηθεί η ταλαιπωρία των ασθενών» τονίζει η πρόεδρος του Συλλόγου Καρκινοπαθών Εθελοντών Φίλων και Ιατρών (ΚΕΦΙ), κυρία Ζωή Γραμματόγλου. «Σήμερα πάρα πολλοί ογκολογικοί ασθενείς πηγαίνουν ειδικά για χημειοθεραπεία στον ιδιωτικό τομέα διότι δεν ταλαιπωρούνται» προσθέτει. Υπολογίζεται ότι καθημερινά περισσότεροι από 150 ογκολογικοί ασθενείς ημερησίως κάνουν χημειοθεραπεία στα μεγάλα ιδιωτικά νοσοκομεία της Αθήνας. Ερευνα που είναι σε εξέλιξη από τη Σχολή Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, με επικεφαλής τον καθηγητή κ.Κυριάκο Σουλιώτη, και τον σύλλογο ΚΕΦΙ, δείχνει ότι το 32% των ογκολογικών ασθενών δεν έχει πρόσβαση σε γιατρό, με βασικό εμπόδιο την καθυστέρηση στο κλείσιμο του ραντεβού, ενώ το 28% δεν έχει πρόσβαση στα φάρμακά του.
Την αγωνία τους εκφράζουν και οι γιατροί των νοσοκομείων καθώς, όπως λένε, οι δομές του ΕΣΥ βρίσκονται ένα βήμα πριν από την κατάρρευση. Τα δε νοσηλευτικά ιδρύματα, και δη τα τέσσερα αντικαρκινικά που υπάρχουν σε όλη τη χώρα, δεν μπορούν να αντέξουν άλλη πίεση.
Επιασε «οροφή» ο «Αγιος Σάββας»
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας, διευθυντή της Κλινικής Μαστού και της Μονάδας Ημερήσιας Νοσηλείας του Χειρουργικού Τομέα της Κλινικής Μαστού στον «Αγιο Σάββα» κ. Ευάγγελο Φιλόπουλο, στο τμήμα βραχείας νοσηλείας, όπου διενεργούνται οι χημειοθεραπείες, εισήχθησαν το 2014 περί τους 18.000 ασθενείς. Οι δε προγραμματισμένες ακτινοθεραπείες μπορεί να έχουν αναμονή ως τρεις μήνες. «Το νοσοκομείο έχει φθάσει οροφή. Δεν μπορεί να εξυπηρετήσει περισσότερους» αναφέρει.
Τρεις μήνες χρειάζεται να περάσουν για να ξεκινήσει ένας ασθενής χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία στο Νοσοκομείο Μεταξά.
«Οι παρατεταμένες αναμονές προκύπτουν από την έλλειψη πόρων (εξοπλισμός, προσωπικό), την άνιση κατανομή τους και τις ανεπάρκειες στο σύστημα παραπομπής. Στην Ελλάδα ένα οργανωμένο σύστημα παραπομπής των ασθενών στο νοσοκομείο είναι ανύπαρκτο. Ο ασθενής κάνει τα πάντα μόνος του» τονίζει ο κ. Φιλόπουλος και συνεχίζει:«Μια εθνική στρατηγική είναι αναγκαία. Η Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία έχει επεξεργασμένες θέσεις και είναι πρόθυμη να βοηθήσει την ηγεσία του υπουργείου Υγείας σε αυτό το ζήτημα».
Ολα γίνονται για το clawback
Πιέζουν οι δανειστές
Σήμερα, λόγω των ελλειμματικών προϋπολογισμών, από τα νοσοκομεία του ΕΣΥ λείπουν πολλά ακριβά αλλά αναγκαία φάρμακα για την αντιμετώπιση σοβαρών παθήσεων. Ετσι, με την ένδειξη «στερείται» στην ιατρική συνταγή, ο ασθενής μπορεί να προμηθεύεται το φάρμακό του από τον ΕΟΠΥΥ και να κάνει τη θεραπεία του είτε στον δημόσιο είτε στον ιδιωτικό τομέα. Η δαπάνη αυτή βαρύνει τον προϋπολογισμό του ΕΟΠΥΥ. Ωστόσο, οι εκπρόσωποι των δανειστών πίεζαν το τελευταίο χρονικό διάστημα για τη χορήγηση των νοσοκομειακών φαρμάκων αποκλειστικά και μόνο από τα νοσοκομεία, διότι θεωρούν ότι η τακτική αυτή είναι μια στρέβλωση που πρέπει να αντιμετωπιστεί. Οι κυβερνώντες, χωρίς να μελετήσουν τις συνέπειες μιας τέτοιας ενέργειας, έλαβαν τη σχετική απόφαση και αντίθετα από τις προεκλογικές τους δεσμεύσεις, όχι μόνο παρέτειναν το clawback, αλλά το επέκτειναν και στα νοσοκομειακά φάρμακα (ογκολογικά, νευρολογικά, ρευματολογικά, αυτά που χορηγούνται ενδοφλεβίως ή παρεντερικά κ.λπ.), ακόμη και στα εμβόλια, κάτι το οποίο αποτελεί μία ακόμη ελληνική πρωτοτυπία.
Να σημειωθεί ότι για να παραγγείλουν φάρμακα τα νοσοκομεία πρέπει να παραθέσουν την προηγούμενη έγκριση δαπάνης από το υπουργείο. Συνεπώς, για να υπερβούν τον προϋπολογισμό και να επιβληθεί clawback - βάσει της απόφασης - πρέπει να έχει εγκρίνει ο αρμόδιος υπουργός την αντίστοιχη δαπάνη. Εν ολίγοις, κατ' αυτόν τον τρόπο ο υπουργός δεν υπερασπίζεται την απόφασή του να μειώσει τις δαπάνες των νοσοκομείων. Διότι ουσιαστικά περί αυτού πρόκειται... Ο υπουργός με το ένα χέρι εγκρίνει τη δαπάνη και με το άλλο χέρι... κόβει διά της πλαγίας οδού.
Παράλληλα, όπως παραδέχονται στελέχη του υπουργείου Υγείας, το μέτρο αυτό δεν θα προσφέρει καλύτερες υπηρεσίες στους ασθενείς ούτε θα περικόψει τις δαπάνες των νοσοκομείων, αφού ο ΕΟΠΥΥ προμηθεύεται τα συγκεκριμένα φάρμακα σε καλύτερη τιμή (νοσοκομειακή τιμή μείον 5%, έναντι των νοσοκομείων που τα παίρνουν συν 5%). Τα δε νοσοκομεία δεν είναι μέχρι στιγμής έτοιμα να δεχθούν τη νέα επιβάρυνση και δεν διαθέτουν σύστημα παρακολούθησης της φαρμακευτικής δαπάνης εν συνόλω και ανά εταιρεία, προκειμένου να εφαρμόζουν το clawback όπου παρατηρείται υπέρβαση της σχετικής δαπάνης.
'Ελενα Φυντανίδου
www.tovima.gr